. Op de barricaden voor de bubbels, zo ongeveer begon ik negen maanden geleden mijn actie tegen de absurde, te hoge bubbeltaks. Wijn met belletjes wordt namelijk veel zwaarder belast dan wijn zonder belletjes. Voor gewone wijn geldt een accijnstarief van ruim €70 per hectoliter, maar voor Champagne en andere vol-mousserende wijnen moet ruim €240 worden betaald. Dus meer dan drie keer zoveel. Hoe dat is gekomen? Eind 19e eeuw wilde de Nederlandse regering de in Nederland gebottelde wijnen beschermen tegen buitenlandse. Een protectionistische maatregel dus. Maar vrijwel de enige wijn die altijd op fles binnenkwam, was Champagne. Zelfs alle beroemde Bordeaux châteaus verscheepten toen op vat. De maatregel resulteerde in een hogere accijns, die later op Champagne blindelings gehandhaafd werd. Zij het nu als een soort luxebelasting. Immers, generatieslang is Champagne – altijd vrij kostbaar – de enige mousserende wijn geweest die werd geïmporteerd. Maar nu al enkele decennia is Champagne zijn monopoliepositie kwijt. Er verschenen talrijke andere, beduidend goedkopere bubbelwijnen, waarvan er heel wat op de Champagne-manier worden gemaakt, soms zelfs van dezelfde druivenrassen. Denk aan o.a. Cava’s, Crémants, Sekts, Spumantes en de uit Australië en Amerika afkomstige sparkling wines. Je zou kunnen stellen dat bubbelwijnen werden gedemocratiseerd. Vandaar ook dat ons land sinds 2007 maar liefst driehonderdduizend nieuwe gebruikers van bruisende wijnen telt. Daar zitten natuurlijk veel fans van Prosecco bij (waarvan de frizzante ofwel parelende versie wettelijk als gewone wijn wordt beschouwd), maar uiteraard ook de nodige liefhebbers van andere, vol-mousserende wijnen. Kijk maar eens wat er bijvoorbeeld bij Albert Heijn op de schappen staat, uit Australië, Chili, Frankrijk en Spanje. Voor een aan de bubbelbelasting gewijde universitaire scriptie (‘bachelor essay’) is Jos Zonneveld te rade gegaan bij EC-politicus Frits Bolkestein. Waarna we lezen:’Mousserende wijn is in deze tijd niet luxer ten opzichte van een normale stille of licht mousserende wijn.’ En een van de slotconclusies luidt: ’Een rechtsgrond voor het heffen van deze acijns ontbreekt.’ Met andere woorden, de bubbeltaks is onrechtvaardig. En ook nog eens discriminerend. Want wie graag bubbels in zijn wijn heeft, wordt daarvoor gestraft. Stel dat op rosé een extra heffing zou komen. Dat zou toch niemand accepteren? De torenhoge accijns op bubbelwijn is net zo onterecht. Waar het allemaal op neerkomt? Dat een fles bubbelwijn €1,27 te duur is op importeursniveau. Als consument betaal je echter nóg meer, gewoon omdat de marge van distributeurs doorgaans over de totale inkooprijs wordt berekend. En denk eens aan restaurants, waar de inkoopprijs –inclusief het accijnsbedrag – vaak drie tot vijf keer over de kop gaat. In het tv-programma VARA Ombudsman heb ik geschat dat wij jaarlijks met z’n allen minstens drie miljoen euro aan strafaccijns betalen. Inderdaad ‘minstens’, want als je de de marges van winkels en horeca meerekent, komt het totaal zeker een paar miljoen hoger uit. De vraag is: hoe komen we van die bubbeltaks af?

 

Een van de mogelijkheden is het aanspannen van een proefproces, te voeren door de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Wijnhandelaren.  Maar minder ingewikkeld, minder tijdrovend en minder kostbaar is een bubbelpetitie.Die inmiddels bestaat en bestemd is voor de Tweede Kamer. Want daar moet het besluit worden genomen. Deze petitie – die heel makkelijk digitaal kan worden ondertekend – werd opgesteld door Derrick Neleman van www.bythegrape.nl. Samen met Derrick heb ik de petitie in het Vara-programma toegelicht. Maar alleen zo’n petitie creëren is niet voldoende, hij moet bovendien door tienduizenden mensen worden ondertekend. Via alle mogelijke websites en artikelen in dagbladen en tijdschriften
werd reeds opgeroepen om de petitie op www.bubbels.petities.nl te ondertekenen, maar we
kunnen nog heel wat digitale handtekeningen gebruiken. Hoe de liefhebbers van bubbels daartoe alsnog te mobiliseren?  Een idee is om zo veel mogelijk flessen met bubbelwijn als media te gaan gebruiken. Dat zou kunnen door ze te voorzien van een bubbelhanger (zie de foto met een paar schetsmodellen) die voorop een tekst heeft als ‘Deze wijn is TE ZWAAR BELAST’ of ‘Deze wijn KAN GOEDKOPER’ en achterop een uitleg met verwijzing naar de website. Het zou toch mooi zijn als in alle zaken van De Gouden Ton, Dekamarkt, Dirck III, Jumbo, Gall & Gall, C1000, Les Généreux, Mitra, Henri Bloem, Plus en andere organisaties flessen bubbelwijn van zo’n hanger worden voorzien…

. Zin om zelf wijn te gaan maken? Dan is een bezoek aan de prijswinnnende Wijngaard Hof van Twente bijkans een must. Want naast het ontvangst- en proeflokaal hebben eigenaren Roelof en Ilse Visscher vorig jaar juni een winkel geopend waar je alle mogelijke spullen kunt vinden voor het vervaardigen van eigen wijnen. Dus behalve de apparatuur ook druivenplanten en uitlopenden soorten gist. De winkel heeft trouwens ook een website, www.vitisvino.nl. Ter plaatse zal ook de Nederlandse Wijnmakerij opvallen, een ander project dat van Roelof en Ilse dat eveneens in 2010 gestalte kreeg. Het is een voor Nederland groot vinificatiecentrum waar afgelopen najaar van zo’n vijftien verschillende domeinen ongeveer vijftig(!) verschillende wijnen werden bereid. Daartoe behoren de eigen, uit het Gelderse Laren afkomstige  selecties van Thérèse Boer (De Librije).

 

. Wat is het toch bijzonder, een kunstenaar die zijn eigen dorp met allerlei initiatieven verrijkt. Ik heb het over Ton Schulten, de succesvolle colorist die in Ootmarsum niet alleen twee galeriën drijft – met zowel eigen werken als prachtige sculpturen van anderen – maar ook een museum. Bovendien is Ton o.a. betrokken bij een modewinkel en de brasserie Rien Schulten. Waar het onlangs genieten was van viskroketten  (met een stokbroodje, €6,75) en een glas kruidige witte Languedoc-wijn van Domaine Boyer (€3,50). Op het voorterras van deze zaak vertelde Ton dat zijn grote droom eindelijk gerealiseerd gaat worden: een in Ootmarsum centraal gelegen complex met behalve een nieuw museum ook een theaterzaal en een restaurant ‘waar een topkok gaat werken, ik mag alleen nog niet zeggen wie’. In de loop van 2012 opent het naar schatting zeven miljoen euro kosten complex zijn deuren. En Ton? Die blijft gewoon schilderen, elke nacht opnieuw.

. Aan het kerkplein heeft Rien Schulten bovendien een bakkerij, waar de regionale specialiteit krentenwegge wordt verkocht.  Ik kan niet nalaten om altijd een half brood à €5,25 mee te nemen, thuis voor bij de thee. En royaal met boter besmeerd. Ook heel lekker, op de late zondagmiddag, is een plakje krentenwegge met een glaasje Sauternes. Bijvoorbeeld de klassieke Château Haut-Bergeron 2007een goudkleurige, ferme, naar honing en zuidvruchten smakend klasseproduct dat ook een vleugje frisheid bezit.  Een halfje kost €15,50, een hele fles €28,85. Bij www.vojacek.nl.

. Halverwege de Marktstraat van Ootmarsum kun je bijzondere wijnen proeven en kopen. Namelijk bij The Wine Gallery. De soorten die daar geschonken worden komen van drie bezittingen die, net als het proeflokaal, behoren aan de Nederlander Hans Hulsbergen. Te weten Fermoy Estate (Western Australia), Villa Trasqua (Toscane, zie foto vatenkelder) en Neusch Balgach (Zwitsers Rijndal). Het proeven zelf kost niks en je wordt vriendelijk en deskundig te woord gestaan door twee gastvrouwen, Judith en/of Marijke. Een verrukkelijke voorjaarswijn van Fermoy is de Geographe Chardonnay 2010. Zeer expressief, zeer zuiver, zeer opwekkend en zeer fruitig, met elementen van citrus en een vleugje passievrucht. Prijs ter plekke €10,50. Van de Villa Trasqua Chianti Classico 2008 valt te melden dat hij nu al buitengewoon genietbaar is, dankzij een sappige, vrij soepele smaak die nuances heeft van kruidig hout, bessen, kersen en wat laurier. Per fles €12,50. De Zwitsere wijnen zijn anders dan andere, enerzijds vanwege hun terroir, anderzijds vanwege soms afwijkende
druiven-rassen, zoals johanniter. De beste van het stel vond ik de Schloss Grünenstein Pinot Noir 2007, een wijn met fermheid, zachtheid, rijp rood fruit, een snufje kruidigheid en wat hout. Flink prijzig, dat wel, net als Zwitsere wijn in zijn algemeen, namelijk €22,95. Overigens kun je in The Wine Gallery ook gewoon een glas drinken, à raison van €4,50, ongeacht het type wijn. Openingstijden: woensdag t/m vrijdag van 14 tot 17 uur, zaterdag van 11 tot 17 uur en zondag van 13 tot 17 uur. Zie ook www.thewinegallery.nl.

 

. Deze maand onthult Tjitske Brouwer haar favoriete wijn-spijscombinatie – in het jaar dat het door haar en echtgenoot Marc Collard opgerichte Vinoblesse een kwart eeuw bestaat. Toen Tjitske in 1980 Marc leerde kennen werden er bij hem thuis wijnen geschonken van een vriend van de familie: Jan van der Doef. Die was in 1974 begonnen met import van authentieke Franse wijnen van kleine, ambachtelijk werkende domeinen. Zo bracht hij Bourgognes van Carillon, Dauvissat, Comte George Vogüé en Trapet op de Nederlandse markt. Aangezien Tjitske van huis uit alleen bekend was met de Graves Supérieures die haar vader op zondag dronk ‘ging er een wereld voor me open’. Ze ging studeren aan een horecavakschool en werkte weekends in een restaurant ‘dat toen met een wijnarrangement zijn tijd ver vooruit was’. Marc liep ondertussen stages in Bordeaux. In 1986 bood Jan van der Doef hen zijn Kring van Ware Wijnvrienden ter overname aan en suggereerde om de naam te veranderen in Vinoblesse. Dit begon met veel succes wijnen te kopen en te verkopen, ‘wijnen die we zelf graag dronken; steeds vaker werden dat biologische’. Tjitske (hier gefotografeerd door Gerard Reijmers) heeft zelfs onderzoek gedaan naar biologische wijnen en daarmee de hoge graad Magister Vini gehaald. Ze geeft inmiddels ook les op het Wijninsituut en ontving een onderscheiding van de Franse regering. Vinoblesse werd een succes, maar is bewust kleinschalig gebleven ‘want zo blijft het contact met leveranciers en klanten persoonlijk, en vooral ook de wijnkeuze’. Haar culinaire combinatie beschrijft Tjitske als volgt. Lastige vraag, die  ‘favoriete spijs-wijn combinatie’. Ik  houd erg van variatie, dus favoriet is niet elke dag hetzelfde. Mijn stemming, het gezelschap en natuurlijk het seizoen hebben invloed op mijn keuze. Vroeger moest voor mij een gerecht ondergeschikt zijn aan de wijn, terwijl ik nu veel meer van de combinatie kan genieten. Ik denk aan superverse sashimi (met wasabi, gember en soja) en een glas jonge, elegante, mineralige witte Bourgogne.   Maar ik houd ook erg van specerijen zoals in een tajine (Noord-Afrikaanse aardenwerken stoofpot, zie foto), een curry, etcetera. Deze gerechten combineren goed met de Franse Mediterrane wijnen. Gisteravond genoten we van een lamstajine met de 2009 Château Pech Redon La Clape le Cades. Zo veel wijn, fruit, rijkdom en… kruiden. Alsof ze meegebotteld zijn. Zo’n wijn ziet in de specerijen uit de tajine alleen maar goed gezelschap. Er is geen enkele concurrentie of dominantie. Ze verhogen elkaars complexiteit en intensiteit.

 

. Als manager en grootste aandeelhouder van Gasfin, een in Luxemburg gevestigd bedrijf dat dat vloeibaar gas levert, besloot Vladimir Puklavec om ook wijnproducent te worden. En wel in zijn geboorteland Slovenië. Daarmee trad hij in het voetspoor van zijn vader, die directeur was een een grote coöperatie. Via een holding, waarvan familieleden ook partners zijn, kocht Puklavec (zie portret) in 2009 niet alleen twee grote Sloveense wijnbedrijven, maar sloot tegelijk met dezelfde coöperatie waar zijn vader had gewerkt een vijftienjarig contract voor druivenleveranties. Wat betekende dat hij maar liefst 1200 hectare wijngrond onder zijn beheer kreeg ofwel een kleine zes procent van Slovenië’s totaal. Vladimir (1943) doopte zijn firma Puklavec & Friends Wineries, om duidelijk aan te geven dat hij vriendelijk wil samenwerken met de meer dan zeshonderd druiventelers en andere medewerkers die in het gebied Podravje, de grootste wijnregio van Slovenië, bij de nieuwe onderneming betrokken zijn. In deze streek staan de meeste stokken tegen goed geëxposeerde hellingen die jaarlijks ruim tweeduizend uur door de zon worden beschenen en waarvan de ondergrond veelal bestaat uit zowel mergel als kalkhoudende zandsteen. Vooral witte druivenrassen groeien daarop uitstekend. Vandaar ook dat, op een enkele rosé na, alle wijnen van Puklavec & Friends Wineries wit zijn. Om deze fris en fruitig te kunnen maken kwam er modern keldermaterieel, terwijl de wijngaarden natuurvriendelijker werden bewerkt. Vladimir vertelt: ’We beschermen de most en de wijn tegen elke vorm van oxidatie zijn ervan overtuigd dat onze wijnen tegenwoordig natuurlijker, frisser en gezonder zijn dan ooit tevoren.’ Bij het proeven vallen de Sloveense creaties inderdaad op door hun opwekkend karakter en zuivere, schone smaak. Behalve fris, groen fruit biedt de Sauvignon Blanc & Furmint 2009 ook wat bladgroen, terwijl de sappig fruitige, licht kruidige Chardonnay & Welschriesling 2009 iets soepeler, zachter smaakt dan de andere. Mijn persoonlijk favoriet is de Sauvignon Blanc & Pinot Grigio 2009, die tracteert op knisperende zuren, een spatje passievrucht, grassigheid en citrus, dit alles bij een bescheiden 12 procent alcohol. Bij Jumbo kosten deze wijnen €4,99, www.jumbosupermarkten.nl. Twee andere Puklavec-specialiteiten komen van de zanderige Ela Hill (zie foto). Echt heel attractief  is de Ela Hill Furmint 2009: geurig, fris, licht (11,5 procent alcohol) en voorzien van zowel milde citrus als wit fruit. Deze deksels lekkere doordrinker – die het in huize Duijker heel goed deed bij een Elzasser zuurkoolschotel – kost €7.99 bij Gall & Gall, www.gall.nl. Voor twee euro minder voert deze keten ook de nog wat frissere, licht grassige, lekker sappige Ela Hill Sauvignon Blanc Furmint 2009, een prettige aperitief- en mosselwijn. Met de wijnen van Puklavec & Friends Wineries is het snel vrienden gemaakt.

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

reisreportage1

. Door de hoge ramen zie je de weerspiegeling van een volle maan over een rimpelloze zee, een strijkkwartet van Poolse vrouwen speelt Mozart, op een tafeltje liggen enkele soorten zachte kaas en je hebt een glas koele Chileense Chardonnay in de hand. Ziedaar een van de mooie momenten die je kunt beleven als passagier op een Caraïbische cruise van de Holland America Line, www.hollandamerica.com. Het desbetreffende schip was een der kleinere van de vloot, de Ryndam, maar desondanks varend met 1266 passagiers en ruim 550 bemanningsleden. Enkele weken terug ging de boottocht naar het zonnige Midden-Amerika, vanuit Tampa, Florida (zie foto boven). Als ‘sleutel’ tot het gebied fungeerde Key West, de zuidelijkste gemeente van de Verenigde Staten. Onze stop daar gaf gelegenheid om de van gele luiken voorziene woning te bezoeken waar Ernest Hemingway het merendeel van zijn werken schreef en tientallen katten koesterde – waarvan nog 44 nazaten rondlopen, sommige met zes tenen. De auteur leste zijn legendarische dorst dagelijks in Sloppy Joe’s (tegenwoordig op een andere locatie), waar behalve ijskoud bier de mojito’s en piña colada’s in grote hoeveelheden worden geschonken en gedronken. Overigens is Sloppy Joe’s slechts één van de 150 bars langs de veertien blokken tellende Duval Street, de hoofdstraat. Parallel daarmee loopt Simonton Street, waar Duffy’s Steak & Lobster House is gevestigd, een informeel adres om verse kreeft uit Florida (of desgewenst Maine) te verschalken, tegen de dagprijs. Andere attracties van Key West zijn het dessertrestaurant (ja, je leest het goed, alleen desserts) Better than Sex, niet ver van het Hemingway huis, een levensgroot standbeeld van Marilyn Monroe (met op- waaiende rok), enkele oude gebouwen die de brand van eind 19e eeuw weerstonden, waaronder het Audubon House met zijn tropische tuin, en het zeer toeristische maar gezellige Mallory Square. Voorts vind je in Key West divere musea, het Zachary Taylor fort met zijn vuurwapenmuseum en een tuin met beelden van tientallen plaatselijke promininenten. Overigens vertelde een inwoner dat ‘dit de enige stad in in Amerika is waar je dichter bij Cuba bent dan bij een Walmart’. Namelijk 90 versus 160 mijl. Terug aan boord werd het tijd om in de Rotterdam Lounge (het grootste van de vier restaurants) het dagelijkse keuzediner van vier gangen te gebruiken. Met als voorgerecht bijvoorbeeld krabpoten. Bovendien is altijd een aantal evergreens beschikbaar, waaronder uiensoep en de voortreffelijke New York Strip steak van de grill. Een van de heerlijkste hoofdschotels bestond uit perfect gegrilde Nieuw-Zeelandse lamskoteletten, met als begeleider de sappige, van flink wat zwart fruit en beheerste, zacht kruidige roostertonen voorziene Merlot 2009 van het Californische huis Beringer (€27, en net als alle drankjes excl. 15 procent bedieningsgeld). De opmerkelijkste wijn van de hele trip kreeg ik te proeven in Belize, het enige land in Midden-Amerika waar Engels de voertaal is. Na met een aftandse, haast hijgende Amerikaanse toerbus – geen schokdempers achterin, versleten stoelen op alleen achteruitstand – een uur te hebben gereden, arriveerden we bij een fraai tempelcomplex van de Maya’s. Het verrees waarschijnlijk zo’n 2200 jaar geleden. Waar de Maya’s mee handelden, waren vaak cacaobonen. Teruglopend naar ons voertuig konden we niet alleen verse bananen kopen, maar ook de gekoelde Mr. P’s Cashew Wine proeven. Eigenlijk smaakte die verrassend goed, heel notig natuurlijk, zuiver en met slechts 10 procent alcohol. Het zou best een leuke dessertwijn kunnen zijn, bij notentaart of notenijs. De veel geëxporteerde kreeft en garnalen hebben we in het buitengewoon armoedige Belize City niet gezien, noch kunnen proeven. En de mededeling van onze gids dat haar land 51 soorten slangen voorkomen (‘waarvan er maar negen giftig zijn’) droeg ertoe bij dat we blij waren om weer aan boord te komen.

Buurland Honduras werd niet bezocht, maar wel het 65 km voor de kust liggende, langwerpige eiland Roatán. In de blauwe zee en langs het koraalrif daar kun je daar varen en snorkelen, terwijl dichtbij de haven ook een prachtig zandstrand ligt dat met een kabelbaantje kan worden bereikt.De garnalenvangst is een belangrijke bron van inkomsten, maar in het het kleine havencomplex – een verzameling van winkels – viel geen garnaal te bespeuren. Wel pakken met de eigen koffie van Honduras. Die dag hebben we daarom grotendeels op de Ryndam doorgebrachtg, lui in een dekstoel. Het schip heeft over-igens flink wat Nederlanders in zijn staf. Waaronder hotelmanager Simon de Boer (die ook betrokken is bij het voortdurend renoveren van andere Holland America schepen) en ex-restaurateur Ron van Vliet. Die fungeert nu nog als assistent culinary manager, maar is terecht op weg op het gehele eten en drinken (zesduizend maaltijden per dag!) onder zijn hoede te krijgen.

. Het laatste land dat in Centraal-Amerika werd aangedaan, was Mexico. Waar Puerto Costa Maya diende als haven. In het vlakke, beboste, immense achterland zijn behalve natuurgebieden (waaronder regenwouden met apen en jaguars) ook volop overblijfselen van de Maya-cultuur te zien.De eigenlijke puerto bestond behalve uit een zwembad waar zeer luide muziek werd gedraaid, ook uit souvenirwinkels en twee Tequila-speciaalzaken. Waarvan de grootste een bar heeft en meer dan driehonderd soorten van het Mexicaanse distillaat verkoopt. In mijn onschuld vroeg ik er naar Mexicaanse wijnen, maar dat werd als bijna beledigend ervaren. Echte mannen drinken toch Tequila – en alléén dat. Althans in Mexico.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

 

. Voor een workshop van zijn fotoclub vroeg dorpsgenoot Pieter Coenen of hij een portret van me mocht maken. Hij had namelijk opdracht om een (in mijn geval min of meer) bekende Nederlander uit zijn omgeving te fotograferen. ‘Maar natuurlijk’, was mijn reactie. Pieter, voormalige partner van een middelgroot accountantsbureau, ging ’s ochtends met twee lenzen aan de slag. Een paar uur later kwam hij terug met een aantal echt geslaagde afdrukken (zie een voorbeeld). Pieters status is die van amateurfotograaf, maar het werk dat hij levert is puur professioneel – en hij wil graag méér portretten maken. Dus als je interesse hebt, stuur dan een berichtje aan p.c.coenen@upcmail.nl.

 

Uit de imposante etikettenverzameling van Bert Wentzel komt deze maand een label dat gecreëerd werd in het noordoosten van Italië, namelijk Friuli. Bert schrijft er het volgende over. ’In dat wijngebied kwam de coöperatie van Cormóns op het idee om een wijngaard te beplanten met zeshonderd verschillende druivenrassen. Sinds 1985 maakt men hiervan een witte cuvée en noemt die wijn Vino della Pace ofwel Wijn van de Vrede. Verpakt in luxe kistjes van drie flessen die met etiketten van drie verschillende, vaak beroemde kunstenaars zijn getooid, zoals in 1998 met een kunstwerk van Corneille. Deze vredeswijn wordt vaak aan staatshoofden en andere belangrijke bezoekers van Italië ten geschenke gegeven.’

 

 

 

*

Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.