WIJNWANDELEN door ZUID-LIMBURG
In navolging van allerlei Franse wijnstreken heeft ook Zuid-Limburg een Route des Vins gecreëerd, in dit geval voor wandelaars. Het traject is ongeveer 10 kilometer lang, wordt keurig bewegwijzerd en begint in Wahlwiller, bij de kerk (waar je ook kunt parkeren). Camille Oostwegel Sr. (foto rechts beneden) heeft de route gelopen en beschreven, eerst in de fraaie uitgave Savoir Vivre van de Oostwegel Collection, en nu ook in dit maandmagazine. Wandel en geniet je mee?
In Wahlwiller met zijn Elzasachtige naam starten we bij het kerkje, vernoemd naar Sint Cunibertus, en vooral bekend vanwege de roemruchte schilderingen van Aad de Haas (1920-1972). Wie voor een handvol extra wandelmeters niet terugschrikt, begint in de kerk, met een gang langs De Haas’ veertien statiën (rechts). Met de kerk in de rug gaat het vervolgens rechtsaf de Oude Baan op, totdat het embleempje van de Route des Vins rechtsaf de Bornbergerweg in wijst, precies op de hoek waar ooit het fameuze restaurant ’t Klauwes was gehuisvest. Het is nu een fraai gerenoveerd woonhuis dat open staat voor evenementen. Een prachtige blik op de voorliggende heuvelrug ontvouwt zich hier, en rechts tref je een grote plaquette aan van de majestueuze Hof van Wahlwiller die hier tot 1890 stond. Dan lopen we de Selzerbeek over en begint het snel te stijgen.
Een klaphek met het route embleem dwingt tot het inslaan van het Wiengetske, het ‘wijnpaadje’, en meteen doemt de eerste wijngaard op, genoemd naar Sint Hubertus, weldra gevolgd door de Cunibertus Wijngaard. Beide zijn met elk vijfhonderd stokken kleine domeinen met voornamelijk traditionele rassen voor meer noordelijke streken. Vervolgens zwenkt de route scherp naar links, westwaarts parallel aan de heuvelrug. Hier treft de wandelaar een fabuleus zicht in zuidelijke richting op de rug die van Vaals over Vijlen en Epen in de richting van Slenaken loopt. Al snel komt een derde wijndomein in beeld,de Wittemer Wijngaard, even groot als de twee eerdere gaarden samen, en eveneens met traditionele rassen beplant – veelal dezelfde als in de Elzas.
Vervolgens gaat het traject naar rechts en tegelijk flink stijgend de heuvelrug op, aanvankelijk door een bosgebied, maar al spoedig tussen akkerland. Het voorlopig hoogste punt is hiermee bereikt.
De uitzichten zijn schitterend, met op een zeker punt een aantal rijen Italiaanse populieren die niet voor niets zo heten, omdat ze sterk aan Toscaanse cipressen doen denken. Voor het overige is het hier wat ‘unheimisch’ wanneer het weer minder meespeelt. Het typeert de zekere verlatenheid die meer toppen van het Zuid-Limburgse heuvelland zo eigen is. De route is nu voorlopig even wijnloos en steekt de Karstraat over, een pad in vanwaar al spoedig het zicht op de volgende, noordelijker gelegen heuvelrug verschijnt. In de diepte, het volgende beekdal (van de Eyserbeek), ligt Eys, herkenbaar aan zijn hoge smalle kerk in het midden van het dorp en,meer naar rechts in het struweel, kasteel Goedenraad. Het gaat nu bergafwaarts, maar juist als je recht op het dorp af lijkt te lopen, zwenkt de wandeling naar links, tikt even het spoor aan en volgt heel even de autoweg tot aan de linkerhand Eyserhalte opdoemt. Verwijzend naar het stationnetje van het Miljoenenlijntje, maar inmiddels bekender als ‘marktplaats’ van zeer hoogwaardige culinaire producten. Sinds er een restauratie – mét terras – aan verbonden is, is dit een plek bij uitstek voor een voettochtpauze. Daartoe zijn echter meer mogelijkheden nabij, zoals blijkt bij het terugkeren op enkele schreden en vervolgens via de doorgaande weg op Eys aan te lopen. Diverse etablissementen wenken lokkend naar de passant. In centrum Eys, voor de kerk aangekomen, voert de wandeling links langs het godshuis de St Agathastraat in; van hieruit gaat het halverwege links een sterk stijgend bospad op, waarvan het eerste deel zeker honderd traptreden telt. Doel, hoog op de berg, is Wijndomein Aldenborgh, waar biologisch ‘geboerd’ wordt en de producten van ook hier traditionele rassen zoals riesling en pinot gris geleverd worden aan een keur van restaurants in heel Nederland. ~ Van hieruit dient zich de keuze aan tussen de volledige of een iets kortere wandeling. De lange route gaat verder omhoog via eerst Horenspad en daarna (linksaf!) Horensweg, volgt dan op zeker moment even de Grachtstraat en de Eyserweg, om daarna links door te steken steeds verder de heuvel op tot uiteindelijk in het lieflijke gehucht Eyserheide. Hier wordt het vijfde en laatste wijngoed aangedaan: Domaine Salamander dat, begonnen in 2007, aanzienlijk jonger is dan de eerder gepasseerde wijngaarden. De wandeling voert nu Eyserheide uit tot op de T-splitsing die rechtsaf genomen moet worden, de Achterweg op, langs Fien Fleur waar je zelf in de pluktuin een boeket kunt samenstellen en afrekent per steel. Daarna gaat het rechtsaf De Gats in, weer rechts de Kampweg op, en nogmaals rechts de Eyserweg op om na 50 meter links de Kromhagerweg in te lopen. Het vele klimwerk werd op De Gats al voorzichtig beloond met het inzetten van een dalend talud, nu gaat het verder versneld omlaag tot in Eys. Hier ontmoeten de lange en korte wandeling elkaar om gezamenlijk naar het beginpunt in Wahlwiller terug te keren.
De kortere route, waarvoor op wijndomein Aldenborgh gekozen kon worden, brengt de wandelaar steil omlaag via het eerder genomen bospad terug naar Eys en de St. Agathastraat. Hier links en dan de doorgaande Mesweg op. Na vijfhonderd meter komt van links de Kromhagerweg (van de langere wandeling). Hier gaat de route rechtsaf de Kelderweg op. Nog een handvol stappen tussen de bebouwing door, en dan het bos in via de holle weg die nogmaals het Miljoenenlijntje kruist. Het is weer even flink stijgen, maar als uiteindelijk op de top van de rug het dorp Wahlwiller weer zichtbaar wordt, gaat het nog slechts gezwind omlaag. In het hart van Wahlwiller wachten zowel de kerk en een kroeg, A Gen Kirk Wahlwiller, die wellicht óók bij aanvang reeds was aangedaan. En die hoe dan ook de mogelijkheid biedt om eindelijk dat lang verbeide wijntje te nuttigen. Wellicht met in gedachten dat Wahlwiller ook een wijnfeest heeft.
Meer informatie op www.visitzuidlimburg.nl/routedesvins.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
SCHILDERIJ VAN DE MAAND
Gedurende deze zomermaand breng ik graag de zomereik in beeld
die in al zijn glorie als een soort stille wachter staat
bij het landgoed Hilverbeek, even buiten Hilversum, en vlak bij het Corversbos.
Meer details bij Landschappen op www.vinpressionist.com.
********************************************************************************
PIONIER IN PROVENCE
In 1975 kreeg Georges Brunet bericht van de driesterren kok Michel Guérard: ’Gefeliciteerd, op een blinde proeverij hier is uw wijn geëindigd bij de beste van de beste’. Bepaald bijzonder, want de keuring betrof grote Bordeaux-wijnen uit het grote jaar 1970 – terwijl de wijn van Brunet als herkomst had Coteaux d’Aix en Provence, en was geplaatst als piraat. Bovendien betrof het de allereerste oogst van het door Brunet geheel gerenoveerde Château Vignelaure. Een jaargang die hij later zelf als volgt becommentarieerde. ‘Over de 1970 was ik aanvankelijk niet ontevreden, maar had nooit kunnen geloven dat het zo’n goede wijn zou worden. Ik hoopte het, maar wist het niet zeker’. Waarna hij filosofisch memoreerde ‘Eigenlijk is onschuld onze laatste vrijheid’.
Niet alleen Michel Guérard schonk Vignelaure in zijn restaurant, maar ook andere fameuze koks. In Moulin de Mougins van Roger Vergé bijvoorbeeld werden jaarlijks vierduizend flessen geopend (duizend meer dan in heel Nederland). Dat Georges Brunet als eerste in de Provence een Bordeauxachtige wijn ging maken – hij beplantte zijn akker voor 60 procent met cabernet sauvignon, revolutionair voor die tijd – laat zich makkelijk verklaren. Want begin jaren vijftig had hij Château La Lagune gekocht, een geklasseerde bezitting in de Médoc. De verkoop daarvan leverende een aanzienlijk bedrag op dat nog groeide toen Georges Brunet, tijdens een verblijf in India, daar de staatsloterij won. De reis naar India werkt ook inspirerend. ‘Ik kreeg daar andere ideeën en ontdekte het belang van harmonie in je leven.’
HET ARCHIEF SPREEKT
Behalve als wijnmakerij fungeerde Château Vignelaure als museum. Want overal in het door amandelbomen en druivenstokken omgeven kasteeltje was kunst te zien. Zelfs in de bottelhal en rond de grote foeders in de rijpingskelder. Waar ik okergele wandtapijten zag en werken van o.a. Buffet en César. Tijdens de rondleiding werd bovendien verteld dat de Duits-Franse kunstenaar Hartung elke ochtend een fles Vignelaure dronk voordat hij met zijn abstracte schilderwerk begon. Opmerkelijk was voorts dat Georges Brunet toen al koos voor een volstrekt natuurlijke bewerking van zijn wijngaard, dus zonder gebruik van insecticiden, onkruidverdelgers en kunstmest. ‘Het zijn hier vogels die de insecten verdrijven; een mezenfamilie eet veertig kilo wormen en vlinders per jaar.’ En voor elke rij druivenstokken stond à la Bordeaux een rozenstruik, een andere soort voor elke van de drie aanwezige druivenrassen (cabernet sauvignon, syrah en een beetje grenache).
Toen ik voor het eerst Château Vignelaure bezocht, tijdens de zomer van 1978, was ook de Maastrichtse wijnimporteur Theo Penris (Wijnkoperij Thiessen, links op de foto) aanwezig, samen met zijn vrouw Mia. De ontvangst vond plaats op het achterterras, bij het zwembad, waar de wit gejaste ober Gaston-Georges pittige warme worstjes serveerde bij de verse jaargang 1977. Net als de vervolgens verschijnende 1971 had men ook deze rode wijn gekoeld. Georges Brunet stelde dat voor hem de ideale serveertemperatuur hooguit 15 à 16 graden Celsius bedroeg. Waaraan Theo Penris alert toevoegde ‘Je neemt de mooiste foto toch óók nooit in de volle zon?’
Voor meer verhalen uit het archief zie het desbetreffende tabblad.
******************************************************************************************
Noord-Ossetië is een deelrepubliek met eigen parlement binnen de Russische federatie Het land ligt in de Kaukasus, grenst aan Georgië, en telt ruim zevenhonderdduizend inwoners, waarvan de meesten in de hoofdstad Vladikavkaz wonen. Het afgebeelde etiket is dat van een dessertwijn met 16 procent alcohol. De wijn wordt gewonnen bij de stad Mozdok en is gemaakt van de witte rkatciteli druif. Aldus de toelichting van Bert Wentzel (jokebertwentzel@gmail.com) uit wiens omvangrijke verzameling dit etiket afkomstig is.
.
.
Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website in dit maandmagazine zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.