Daar is hij dan, mijn autobiografie, zeg maar memoires-met-een-glimlach, getiteld
![]()
![]()
HEERLIJKHEDEN VAN HÉRAULT
Wat een briljant idee: het creëren van een kunst- en wijnroute te midden van een stil landschap van lage heuvels dat bestaat uit niet alleen wijngaarden, maar ook kreupelhout, wilde bloemen, 
kruidenplanten, bossages, olijfgaarden en rotsformaties. Een route bovendien waarvoor de kunstwerken op maat werden gemaakt door kunstenaars van diverse nationaliteiten. En die allen werkzaam zijn in het eigen departement, Hérault. Het was de door Jean Louis Reffle met verve geleide coöperatie van Montagnac die dit concept bedacht en realiseerde. Pal zuidelijk van het dorp, op pakweg een uurtje rijden van het mooie Montpellier, werden veertien plekken geselecteerd, altijd bij een druivenakker van een coöperatie lid, waar men sculpturen plaatste. De totale lengte van het kunst- en 
wijnparcours bedraagt 17 kilometer die deels of in zijn geheel wandelend, met mountain bikes of per auto over smalle, bochtige, vaak zeer hobbelige weggetjes kan worden afgelegd. Vrijwel alle kunstwerken hebben betrekking op de band tussen mens en wijn. Zoals Le sommelier, Le viticulteur, Au pressoir en La dégustation van Kay Vigen, alsmede La vendangeuse en Le Bacchus van Ben Truscott. En het werk met open fluitfles Ceci n’est pas une bouteille 
werd geschapen door Jean-Pierre Giraud. Dit beeld is inmiddels symbool geworden voor de witte zeefruitwijn Picpoul de Pinet. Want het grootste deel van dit – geheel openbare – kunst- en natuurmuseum valt binnen het gelijknamige wijngebied. Qua volume is voornoemde cave coopérative ook de derde producent van deze wijn – en maakt een van de beste 
Picpouls die ik ooit heb geproefd, de Terres Rouges: geurig, uitermate levendig, fris fruitig, subtiel gekruid en loepzuiver. Hoewel Picpoul de Pinet slechts zo’n 5 procent van de productie vormt, is het vooral deze wijn die Les Vignobles Montagnac – ruim 300 leden, 2000 hectare – naar Nederland exporteert, onder allerlei namen en van verschillende kwaliteiten. 
Wat de beeldenroute betreft kun je bij de coöperatie, in zijn caveau (die twee additionele sculpturen bij zijn entree heeft), normaliter terecht voor begeleide rondleidingen over een deel van het circuit, met een proeverijtje achteraf.
In Montagnac zelf werd een multimediale expositie ingericht over de regionale 26 eeuwen oude wijnhistorie. Deze geheel Franstalige Espace de Vins en Découverte ligt verscholen in een straatje even opzij van de platanenrijke esplanade, tevens parkeerplein. De toegang is gratis. 
Het opvallendste gebouw ter plekke is de kerk Saint-André, een gotisch mediterraan bouwwerk uit de 13e en 14e eeuw met een ruim 54 meter hoge klokkentoren die open portalen heeft.
Even buiten Montagnac, langs de départementale naar Villeveyrac, is het hoofdkwartier gevestigd van Domaines Paul Mas, compleet met een werkelijk prachtig ingerichte wijnwinkel, tevens bistrotachtig restaurant en daarboven een eetadres van klasse, Côté Mas. Het door Jean-Claude Mas geleide bedrijf is een van Frankrijks allergrootste. Op acht locaties verwerkt het druiven van elf domeinen, 
samen goed voor 800 hectare, en van ruim 1500 hectare behorend aan contracttelers. Dit succes is mede, zoniet vooral te danken aan de gemiddeld hoge kwaliteit van de wijnen, hun doorgaans redelijke prijzen en het sterke wereldmerk Arrogant Frog. Hooguit tien autominuten verder langs dezelfde weg staat de Abbaye de Valmagne, een van Héraults belangrijkste attracties. Als bezoeker wordt je er, desgewenst met hulp van een meertalige audioguide, ondergedompeld in de religieuze streekgeschiedenis. De op een lage heuvel 
tronende abdij werd in 1139 gesticht door monniken uit Albi die zich twee decennia later aansloten bij de benedictijner orde. Die zo streng is dat onderling spreken verbonden is; alleen op feestdagen mochten de kloosterlingen één uur met elkaar converseren. Gedurende de 13e eeuw verrees naast de abdij een enorme, kathedraalachtige kerk waarvan het schip 83 meter meet, en de hoogte 24,5 meter. De ruimte is geheel leeg, maar in de nissen staan wel enorme wijnvaten. Die worden niet meer gebruikt, maar zijn wel 
de redding van het gebouw geweest. Want omdat de abdij als wijndomein functioneerde, werd hij in revolutionaire tijden niet gesloopt. Naast de kerk en rond een groene tuin met fontein ligt een fraaie, authentieke kloostergang die op zijn beurt toegang geeft tot enkele zalen. En die uitzicht geeft op de in 2000 gerestaureerde klokkentoren. Na afloop van het bezoek 
(reken op circa drie kwartier) kan wijn worden geproefd. Eigenaar Philippe d’Allaines (links), wiens voorvader de abdij in 1838 kocht, is namelijk ook wijnbouwer. Verspreid over drie herkomstbenamingen telt zijn domein 35 hectare, geheel organisch bewerkt. Philippe streeft naar wijnen ‘met meer elegantie en finesse dan de gemiddelde Languedoc’. Van zijn vineuze creaties kun je ook ter plekke genieten in de eigen ferme auberge, een landelijk restaurant waar verrassend goed wordt gekookt, mede op basis van de 120 soorten groente, fruit en kruiden uit de vier eigen moestuinen. Het is de zoveelste heerlijkheid van Hérault.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
SCHILDERIJ VAN DE MAAND
‘Heel knap, Monet waardig’ kreeg ik als reactie van een collega kunstenaar op dit afgebeelde, zomerse werk. Ter inspiratie diende een lang geleden gemaakte foto, en als ondergrond gebruikte ik een zwart canvasdoek waarop de licht gekleurde veldbloemen fraai contrasteren. Dit acryl schilderij kreeg als titel ‘Summertime’. Voor meer details zie Landschappen op www.vinpressionist.com.
De filosofie van de Oostenrijkse wijnster Ingrid Groiss luidt ‘Je maakt geen wijnen, maar begeleidt ze’. Tijdens zijn bezoek aan haar domein stelde Job Joosse zichzelf de vraag of hij 
ook maar één andere wijnbouwer kende die zó oprecht enthousiast is dat je er naartoe bent gereisd en er zó trots op is om je alles te laten zien. ‘Tevens trek ik voor mezelf de conclusie dat deze enorme bevlogenheid ongefilterd in haar wijnen belandt. Want ook al vertelt ze dat haar wijnen vooral in de wijngaard worden gemaakt, in iedere fles proef je haar liefde voor de streek, het domein en de wijnen.’
Na haar studie bedrijfskunde te hebben afgrond voelde Ingrid het verlangen om dichter bij de natuur te staan. Ze begint aan een studie oenologie en keert terug naar het familiedomein. Dat ze anno 2010 overneemt. De pers is direct lyrisch. Fallstaf, een toonaangevende, Duitstalige wijnpublicatie, geeft haar maar liefst de maximale drie sterren. ‘Ingrid Groiss gaat een grote toekomst tegemoet’ schrijf het blad.
Weingut Ingrid Groiss ligt ongeveer vijftig kilometer ten noordwesten van de hoofdstad Wenen, binnen de DAC (Districtus Austriae Controllatus) Weinviertel. Een gebied met 
rollende heuvels, bossen en authentieke kleine dorpjes met barokke kerken. Een continentaal klimaat geeft er warme zomers en strenge winters. Terwijl de heuvels van Slowakije in het oosten en de invloed van de warme Pannonische vlakte in Hongarije een verzachtende invloed hebben die ertoe bijdraagt dat binnen Weinviertel veel van ’s lands elegantste witte wijnen kunnen worden gemaakt.
Het bezoek aan het 18 hectare bestrijkende Weingut Ingrid Groiss, gelegen bij het dorp Breitenwaida, begint in de wijngaarden. Dat het flink regent, lijkt Ingrid niet te deren; ze beschouwt de regen zelfs als zeer welkom. Vlak bij de kelder liggen twee van haar belangrijkste druivenakkers, de Sauberg en Pankraz. Glibberend op haar laarzen vertelt Ingrid vol vuur dat dankzij de complexe bodem met mergelkalk, kwartsiet, grind en vuursteen haar wijnen een heel expressief karakter krijgen. 
In het verderop gelegen Fahndorf liggen de percelen In der Schablau en Auf der Henne. Die gronden bevatten witte kwarts, zandsteen en kiezel. Hier vinden we ook de wijngaard die haar geliefde oma meer dan vijftig jaar geleden aanplantte, en waar chardonnay, müller-thurgau, welschriesling, grüner veltliner, riesling, grauburgunder, pinot blanc, frühroter veltliner, neuburger, zierfandler, rotgipfler, sämling en roter veltliner kriskras door elkaar groeien voor haar specialiteit Gemischter Satz. Voorts bezit Ingrid wijngaarden op de lössbodems in het wat noordelijker gelegen Haugsdorf, gronden die uitstekend geschikt zijn voor hoogwaardige Grüner Veltliners.
Sinds het oogstjaar 2019 is Weingut Ingrid Groiss biologisch gecertificeerd. ‘Ik zie het als de voornaamste taak van een wijnmaker om de behoeften en de gezondheid van de druivenstokken nauwgezet te volgen. Een luchtige bodem waarin het leven de vitale voedingsstoffen voor de wijnstok beschikbaar kan maken, zorgt voor de hoogste kwaliteit druiven.’ Trouw aan deze visie past Ingrid biologische druiventeelt toe, en besteedt sowieso veel energie, tijd en zorg aan het werk in de wijngaard. 
‘En het oogsten doen we alleen met de hand, en vaak in verschillende plukrondes om alleen optimaal rijpe druiven te vergaren.’ De pure benadering op het land hanteert Ingrid ook in haar kelder. Bij binnenkomst valt direct op hoe efficiënt deze is ingericht, met kleine en grotere roestvrijstalen tanks, naast enkele oudere houten fusten waarin haar top cuvées deels worden opgevoed. ‘Voor mij is dit een slimme implementatie van moderne technologieën zonder het natuurlijk rijpingsproces te verstoren’ vertelt Ingrid. ‘Mijn filosofie is dat ik geen wijn maak; ik zie mijn taak als het behouden van de hoge kwaliteit van de druiven, , en dat met zo min mogelijk interventie, teneinde in mijn wijnen zowel het brede spectrum aan aroma’s als de typiciteit van de druiven en hun terroir tot uiting te laten komen.’ Waarvan acte.
De Groiss Gemischter Satz Braitenpuechtorff 2020 is de meest kenmerkende wijn van Ingrid Groiss. Maar liefst dertien (!) verschillende druivenrassen, alle duurzaam geteeld, vormen de basis en hebben een bijna tintelfrisse, tevens sappige, elegante 2020 gegeven, discrete kruidig, een tikje mineralig en voorzien van o.m. frisse citrus, zoals van citroen en limoen. Voor €12,95 per losse fles (en €11,60 bij zes) is hij te koop bij www.okhuysen.nl.
KELDERALTERNATIEF?
Bijna vijftien jaar geleden brachten Gert Crum en Frank Jacobs bij Spectrum een leuk hardcover boekje uit met als titel Legendarische wijnverhalen. Een van die verhalen gaat over een bijzonder experiment.
Het is jaren geleden dat het experiment plaatsvond. Het initiatief wordt genomen door een Nederlandse wijnimporteur. Het experiment is geëvalueerd in restaurant De Bokkedoorns te Overveen. De uitslag blijkt verrassend, om niet te zeggen tegendraads. Waaruit bestaat het experiment? Van zes verschillende wijnen, waaronder Château Fortia uit Châteauneuf-du-Pape en Château Durfort-Vivens uit Margaux, worden zes flessen gekocht. De wijnen worden alle op een andere wijze bewaard. Een fles van elke soort gaat de koelkast in, een andere van elk 
belandt naast de verwarmingsketel. Weer zes verschillende flessen worden afgewisseld in en naast de koelkast gezet. Zes andere flessen worden overgedragen aan de zorg van Peter Bruins, maître van De Bokkedoorns en een van de beste sommeliers in Nederland. Hij slaat zes flessen op in de goed geoutilleerde kelder van het restaurant. Daar verblijven ze onder ideale omstandigheden en in optimale rust. Nogmaals zes flessen komen in de achterbak van de auto van een vertegenwoordiger terecht. Ze zijn gedurende zes weken in de die achterbak gebleven. Zowel tijdens ritten met hoge snelheid op de Nederlandse snelwegen – en natuurlijk ook tijdens het steeds weer optrekken en afremmen in de gebruikelijke files in ochtend- en avondspits – als bij tochten over kasseien en hobbelige achterafweggetjes hebben ze daar gelegen en geleden. Geen enkele wijnliefhebber wenst dat zijn kelderschatten toe. Na enige tijd worden de flessen uit de mooie kelder, de bedompte achterbak, het verwarmingshok en de koelkast gehaald. Ze zijn in willekeurige volgorden en volslagen anoniem op tafel gebracht in De Bokkedoorns. Een deskundig proefpanel beoordeelt de wijnen blind in de veronderstelling dat de verschillen tussen de optimaal bewaarde wijnen en de andere gemakkelijk te proeven zijn. Tot grote verbazing van iedereen blijkt er nauwelijks verschil. Of toch wel? De mooiste wijn van de proeverij is er een die het hele land heeft doorkruist in de achterbak van de auto…
Het kasteel van Cheverny ligt langs de Loire en verscheen ook in de Kuifje boeken als kasteel Molensloot, zonder de zijtorens. Het behoorde aan kapitein Haddock, een vriend van Kuifje en bekend van zijn uitspraak ‘Duizend bommen en granaten!!!’ Cheverny als wijngebied telt ruim 600 hectare en ligt ten zuiden van de stad Blois. Men maakt er frisse witte wijnen van sauvignon blanc met veelal een kleiner deel chardonnay, alsmede van de regionale romorantin, terwijl o.a. gamay voor rode varianten wordt gebruikt. Aldus de toelichting van de grote etiketten verzamelaar Bert Wentzel, jokebertwentzel@gmail.com.
.
Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website in dit maandmagazine zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.
