reisreportage1

. Veel mooier kan een wijnstreek niet zijn: hellende, groene wijngaarden tussen oude, pittoreske stadjes (waaronder het barokke Meersburg, zie foto) langs de oever van een groot, glinsterend meer. Dat gebied is Bodensee, diep in Zuid-Duitsland. Aan de noordzijde van de gelijknamige watermassa worden bijna 500 hectare met druivenstokken gecultiveerd. Officieel valt Bodensee tot de zeer uitgestrekte wijnregio Baden – heeft circa 16.000 hectare over een lengte van 400 kilometer – maar de rond het meer geproduceerde wijnen hebben een totaal eigen karakter. Ze smaken meestal lenteachtig fris, terwijl men hier bovendien met veel succes variëteiten teelt die elders in Duitsland weinig worden gewaardeerd. Müller-thurgau is daarvan het duidelijkste voorbeeld. Deze witte druif werd anno 1882 gecreëerd door de Zwitser Herr Dr. Hermann Müller (zie foto), afkomstig uit het kanton Thurgau. Zijn doel was het vinden van een rieslingvariant die op koele locaties goed kon gedijen. De botanicus kruiste de riesling met de veel vroeger rijpende silvaner. Vooral na de Tweede Wereldoorlog maakte de müller-thurgau in Duitsland furore, want men kon er op veel plekken veel wijn van vervaardigen – maar het gros van de oogst werd gebruikt voor de saaie, halfzoete, in alle opzichten goedkope wijntjes die het Duitse wijnimago zo effectief hebben bedorven. Bij de Bodensee werden al in 1907 de eerste stokken müller-thurgau geplant, lang voordat andere gebieden dit ras ontdekten.

Het was de keldermeester van Schloss Salem, al ruim twee eeuwen eigendom van de Markgraf von Baden, die zelf het meer overroeide om in Zwitserland plantjes te gaan halen. Hij had over de nieuwe druif gehoord en vermoedde dat deze ideaal zou zijn voor ook aanplant langs de noordoever. Op de akker van de Kirchberger Schlossberg ging müller-thurgau de grond in – en daar staat hij nog steeds. Sterker nog, müller-thurgau groeide uit tot de nummer één van het hele gebied. Hoe terecht dat is, blijkt als we van voornoemde wijngaard de Müller-Thurgau trocken te proeven krijgen. De wijn smaakt heel opwekkend en expressief, met een aroma van appel, citrusfruit en specerijen, terwijl zijn alcoholgehalte beperkt blijft tot 11 procent. ‘Het geheim’, zo zegt de wijnmaker van Schloss Salem, ‘is dat de druif hier langzaam rijpt, en dus veel aroma vergaart; we plukken hem pas vanaf eind september’. Die langzame rijping is te danken aan de relatief hoge ligging van de wijngaarden (450 tot 600 meter) en aan de temperende invloed van de Bodensee. Grote delen van het jaar kan het klimaat er heerlijk mild zijn, terwijl de watermassa ook fungeert als een enorme spiegel die zonneschijn naar de druivenstokken kaatst.  Op het schitterende Schloss Salem – waarvan alleen al de gebouwen plus tuinen 17 hectare beslaan, en dat Duitslands grootste particuliere wijnbezitting is, met 110 hectare binnen Bodensee – worden behalve diverse soorten Müller-Thurgau ook andere voorbeeldige droge witte wijnenvervaardigd. De Weissburgunder (ofwel Pinot Blanc) Birnauer Kirchhalde is pittig-fris, energiek en voorzien licht gekruid fruit, terwijl de Bacchus enigszins geurt naar voorjaarsbloemen en in zijn heldere smaak elementen heeft van zowel cassis als verse druiven. Op een van de talrijke roestvrijstalen gistingstankjes schreef iemand Wein ist ein Gebet, drum lasset uns Beten. Wijze woorden.
. Wijnkaarten in restaurants, ik bespreek ze al jaren. Decennia eigenlijk. Mijn allereerste, in maart 1971 gepubliceerde wijnartikel in Het Financieele Dagblad ging over de kaart van het toen nog bestaande hoofdstedelijke restaurant Dikker & Thijs. Later heb ik wijnkaarten ook nog beoordeelijd voor diverse onderscheidingen (als ‘Beste wijnkaart van het jaar’) en bovendien stapels geanalyseerd voor het vakblad Misset Horeca. Maar van de serieus samengestelde, dus volwaardige wijnkaarten heb nog nooit zo’n droevig makende gezien als onlangs. Het is waarschijnlijk de slechtste wijnkaart ooit die ik onder ogen kreeg. Niet wat zijn vorm betreft – een keurig, zelfs handgemaakt boekje in oblong formaat – maar wat betreft zijn gast- en gebruiksonvriendelijkheid.

. De kaart blijft niet open liggen, wat hem moeilijk hanteerbaar maakt. Bovendien beginnen de wijnteksten te dicht bij de rug.

. Veel erger nog is dat alle soorten wijn per land of streek door elkaar staan gegroepeerd. Dus voor elke te kiezen wijn – mousserend, wit, rood, rosé – moet je steeds het héle boekje opnieuw doorbladeren.

. Er zit geen enkele logische volgorde in de landen en streken. Duitsland zit ergens achterin, direct gevold door Zuid-Afrika.

. De per glas beschikbare wijnen staan niet voorin, maar helemaal achterin (de rode huiswijn trouwens zonder prijs). De namen van de huiswijnen worden bovendien veel te onvolledig vermeld.

. Landen en gebieden worden beschreven – maar veel te lang. En met allerlei feitelijke fouten (o.a. dat Jan van Riebeeck de eerste gouverneur van Zuid-Afrika was).

. Het taalgebruik door hele kaart is af en toe erbarmelijk, zoniet lachwekkend slecht:’Het knalt eruit!’ lezen we bijvoorbeeld aan het eind van omschrijving met alleen meervouden.

Slordigheden in de wijnnamen komen ook voor, zoals ‘Veramonte Chardonnay Veramonte’.

. Bij de mousserende wijnen staat alleen een aantal Champagnes, geen enkele andere, meer betaalbare soort. Zelfs Prosecco ontbreekt. 

. Voorts zijn kelderdochters aanwezig, wijnen dus die al gedronken hadden moeten zijn.

. En het prijsniveau is bepaald fors. Fleswijnen beginnen pas bij €35 (een heel enkele), terwijl dit toch geen sterrenzaak is. Een wijn van €7,35 inkoop (excl. btw) staat voor €39,50 op de kaart, wat omgerekend zo’n 4,5 maal over de kop is. En wat je bijvoorbeeld per glas geschonken krijgt voor €5,50 – een hele euro méér dan in 2009, voor een volstrekt vergelijkbare, correcte Gascogne – van de witte huiswijn is gewoon te weinig.

Waar ik deze treurnis aantrof? In het restaurant van Landgoed De Holtweijde (bij Lattrop, Twente ), een adres overigens waar ik al meer dan dertig jaar gráág kom vanwege het comfort, het zwembad, de rust, het ontbijtbuffet en de zeer vriendelijke, buitengewoon gastvrije service – maar dus niet vanwege de wijnkaart. Directeur en mede-eigenaar Marcel Vlek heeft me overigens geschreven dat hij deze maand zijn wijnkaart aan gaat passen. Waarbij elke verandering ongetwijfeld een verbetering zal zijn.

 

. Dat Madeira als wijn een lange, rijke historie heeft, wordt duidelijk op het gelijknamige eiland, in The Old Blandy Wine Lodge, gesitueerd in het centrum van Funchal.    Enorme, veel bruin bevattende panelen van Max Römer tonen hoe vroeger de druiven werden getreden, terwijl we bovendien vernemen dat na het ondertekenen de Amerikaanse Onafhankelijkheidsverklaring het glas werd geheven met een Madeira, wat eveneens gebeurde bij de presidentiële  inauguratie van George Washington. Ook duidelijk wordt dat Madeira waarschijnlijk de wijnsoort is met het langste leven. Alle jaargangen die men schenkt op een een speciale proeverij, sommige van vijftien jaar oud tot zelfs een 1908, smaken nog volstrekt vitaal – en lijken dat vast nog nog decennia te blijven. Die verbazende levensduur is het directe gevolg van het bijzondere productieproces. Want niet alleen worden alle Madeira’s tijdens of soms meteen na de gisting versterkt met extra alcohol, tot 19 procent, wat conserverend werkt, maar bovendien ondergaan de wijnen een verhitting. Dit stoven, dat zeer stabiliserend werkt, duurt doorgaans een maand of drie en bij Blandy’s geschiedt het bij 45 graden Celsius. Het krijgt nog een vervolg via vat-lagering in grote gebruikte fusten van gewoonlijk Amerikaans eikenhout. Deze rijping geschiedt in ruimten die verwarmd worden door de zon. Gemaderiseerd zijn is voor alle andere wijnen een vloek, voor Madeira’s een zegen. Het dit jaar exact twee eeuwen bestaande Blandy’s wordt al de zeven generaties geleid door van dezelfde familie – die bovendien belangen heeft in hotels, een dagblad, een museum, scheepvaart, de reisbranche en het samenwerkingsverband The Madeira Wine Company. In 2009 en 2010 werd het bedrijf  op een internationaal concours uitgeroepen tot beste wijnproducent van Portugal. Wat te danken is aan de eminente kwaliteit van zijn Madeira’s, die sinds 1988 overigens fruitiger en frisser smaken, toen de Port-familie Symington aandeelhouder werd. Vanwege zijn frisheid vormt de vrijwel droge Blandy’s Sercial Aged 10 Years een verrassend aantrekkelijk aperitief, tevens geschikt om bij gedroogde ham en andere tapas te schenken. Richtprijs €37,85. Wat milder maar toch ook met een frisse kern is de Blandy’s Rainwater, die als relatief licht digestif een alternatief zou kunnen zijn voor Cognac. Per fles €17,25. Aangename zuren, rozijnen, met likjes rietsuikerstroop en honing maken de vijf jaar oude  Blandy’s Alvada tot een Madeira-nieuwe-stijl die prettig past bij foie gras, maar die ook na de maaltijd veel genoegen geeft. Halve liter €18,25. Terwijl de Blandy’s Malmsey 2004 à €34 vanwege zijn enigszins rozijnige zoetheid bij notentaart en blauwschimmelkaas een trouvaille zou zijn. Verkoopadressen via domburg@neerlandswijnhuis.nl.

  . Over Portugal gesproken, in Sintra zag daar een bevriende bridgespeler zowaar een poster met een citaat en mijn naam.

Vermoedelijk komt de tekst uit een van mijn in het Engels vertaalde boeken, maar zelf heb ik hem niet bedacht. Allerlei mensen in allerlei landen hebben hem gebruikt, waaronder de legendarische Pieter Taselaar. Maar wie dat voor het eerst deed, is onbekend. Het citaat luidt overigens:
‘Life is too short to drink bad wine.’ Ik wou dat ik het zelf had bedacht…

 

. De wijnhandelaar die deze maand zijn favoriete wijn-spijscombinatie onthult, is Ton Schaapveld, eigenaar van Wijnhandel Schaapveld in het historische centrum van Zutphen. Vorig jaar werd deze wijnzaak door Perswijn uitgeroepen tot beste van Nederland. Daarnaast is Ton samen met oenoloog Gerhard Horstink oprichter van de inkooporganisatie Les Généreux. Dit succesvolle samenwerkings-verband telt inmiddels bijna veertig aangesloten wijnwinkels. Het team van de Wijnalmanak verkoos het assortiment van Les Généreux voor de tweede achtereenvolgende keer tot winnaar in de prijscategorie €5 tot euro;10.  Zijn meest geliefde culinaire combinatie licht Ton als volgt toe.   Ik houd erg van koken en lekker eten. Bij voorkeur drink ik wijn bij de maaltijd. In mijn beleving staat het combineren van wijn en spijs in dienst van het genieten. Ik ben niet op zoek naar de wijn die als beste past, maar die mij op dat moment het beste smaakt. Wel houd ik bij de keuze van de wijn voldoende rekening met het gerecht. Mijn ervaring is dat vooral wijnen met een goede doordrink-baarheid en frisheid culinair breed inzetbaar zijn. Dat is trouwens ook een belangrijk criterium voor nieuwe wijnen in ons assortiment. Sinds heel wat jaren ben ik lid van een kookclub die nieuwe recepten uitprobeert. Ik zorg dan voor bijpassende wijnen. Dat levert soms een heus eureka!-moment op. Goede herinneringen heb ik aan de combinatie van risotto, zwezerik en truffel met een houtgelagerde en bewust licht geoxideerde Chardonnay uit de Languedoc. Wijnmaker Louis-Marie Teisserenc van Delphine de Margon gebruikt voor zijn Dernière Cueillette druiven die als laatste worden geplukt, dus zeer rijp. Dankzij een lagering van twaalf maanden in eikenhouten fusten en het regelmatig doorroeren van de droesem krijgt de wijn voorts een bijzondere rondeur en diepgang, echter met behoud van frisheid. Zijn volle, zachte smaak past uitstekend bij de romige smaakstructuur van de risotto. Ook de aardse tonen van de zwezerik en truffel worden door het gerijpte karakter van de wijn prima ondersteund. Kortom, schoonheid in eenvoud, een combinatie om niet snel te vergeten!

Ton geeft ook nog het recept voor deze risotto met zwezerik en truffel.

Ingrediënten
200 gr carnaroli rijst
5 dl fond blanc
mascarpone
witte wijn
2 sjalot
1 knoflook
250 gr hartzwezerik (kalfs)

Bereiding
De zwezerik 6 uur laten spoelen onder koud water, de vliezen verwijderen en 1 uur op 60 graden garen, of 30 min in een oven van 120 graden. De zwezerik vervolgens bloemen en crispy bakken. Ondertussen een risotto op de klassieke manier bereiden, afmaken met mascarpone, parmezaan en truffel.Overigens is de receptuur van Bert Verheij, CMC Catering (www.cmcatering.nl). Voornoemde wijn, de Zuid-Franse Chardonnay  Dernière Cueillette 2007 van Delphine de Margon is voor €14,75 te koop bij Les Généreux, zie. www.lesgenereux.nl of de banner.

 

.  Het begon in de 12e eeuw, met een visioen. Een schaapherder uit Pobodela had engelen gezien die afdaalden van een hemeltrap, waarna op die plek een Karthuizer klooster werd gesticht. Dit kreeg als naam Scala Dei, Trap van God (zie foto) en de westelijk van Tarragona gelegen streek werd voortaan Priorat genoemd, naar het Catalaanse woord voor priorij. De monniken teelden behalve geneeskrachtige planten en kruiden ook wijndruiven. Tot 1835 zouden de kloosterlingen actief blijven, daarna werden ze tijdens een volksoproer verjaagd. Later die eeuw brak een gouden tijd aan voor Priorat, mede omdat de Franse druivenstokken vanwege de druifluis verloren gingen. Het oppervlak aan wijngaarden steeg tot zo’n 15.000 hectare. De bloei was echter van tijdelijke aard, want ook in Catalonië arriveerde de druifluis, terwijl oorlogen en crises Priorat tot een der kleinste en armste wijnstreken van heel Spanje maakte. In de jaren tachtig resteerden nog maar 800 hectare, en werd het merendeel van de druiven door coöperaties tot bulkwijn verwerkt. Er waren slechts drie individuele producenten van betekenis – en allen klaagden over hun moeizame bestaan. Niet alleen brachten hun wijnen weinig geld op, maar ook kostte het veel inspanning om de meestal hellende wijngaarden in het bergachtige terrein te onderhouden. Redding was echter in aantocht, want een aantal wijnbouwers – waarvan de meesten elders hun sporen hadden verdiend – begon rond 1990 voorzichtig met het opkopen van gunstig gelegen druifpercelen en het herstellen van terrassen. Tot deze pioniers behoorden René Barbier uit Penedès en Alvaro Palacios uit Rioja. De kleine groep had begrepen dat de natuurlijk omstandigheden van Priorat perfect zijn voor het produceren van hoogwaardige rode wijnen. Het microklimaat kent warme dagen en koele nachten, wat de aromavorming in de druiven bevordert, terwijl de grond bijzonder is. Deze bestaat namelijk veelal uit een speciaal soort geschilferde leisteen, met daaronder voldoende fijn zand om de druivenstokken te kunnen voeden.De leisteen zorgt tevens voor een goede waterhuishouding. Een nadeel van de arme bodem is een lage opbrengst per hectare, maar deze leidt wel tot een aanzienlijke concentratie in de wijnen. De nieuwkomers in Priorat werden beloond met lovende kritieken –  en zo veel vraag naar hun wijnen dat de prijzen daarvan tot grote hoogte stegen. Een enkele fles L’Ermita, het topproduct van Alvaro Palacios, moet tegenwoordig ongeveer €500(!) kosten. Priorat werd Spanje’s hot spot voor rode wijn. Dit succes trok weer andere producenten aan. Priorat telt er nu ongeveer tachtig, en circa 1700 hectare wijngaarden. Ook het bekende huis Torres vestigde zich in dit ruige gebied, en creëerde een spectaculair domein. Dit bestaat geheel uit terrassen (zie foto), beplant met garnacha, syrah, cabernet sauvignon en cariñena. De wijn daarvan, Salmos oftewel Psalm gedoopt, gaat negen maanden in nieuwe Franse fusten. De eerste volwaardige oogst – van 2005, volume slechts 87.400 flessen – geeft nu al veel genoegen, maar kan zeker een decennium of langer mee. Bovendien heeft de Salmos naast veel kracht een zekere frisheid ter compensatie van de alcohol, met daarnaast dik fruit van bessen en zwarte vruchten, wat laurier, een zachte kruidigheid, milde vanille en roosterachtige houttonen die niet overdreven zijn. Ook de prijs bleef redelijk, althans voor een goede Priorat: €25 à €30. Verkoopadressen van de 2005 en de eveneens uitstekende latere jaargangen via www.oudreuchlinboelen.nl of wouter.kwakernaak@weetvanwijn.nl.


De spreker zou aan zijn toehoorders de gevaren van alcoholgebruik aantonen. Hij nam daarom een worm en deed deze in een glas met gewoon water. Er gebeurde niets. Vervolgens deed hij de worm in een glas met pure alcohol, waarop het beest totaal verschrompelde. “Ziet u nu welk effect alcohol op uw lichaam heeft?” riep hij de zaal toe. Waarop een hand omhoog ging en een stem zei: ‘Inderdaad, dat ik nooit last zal krijgen van wormen!’

. Een kilometer of vijftig benoorden Kaapstad begint Swartland. Het is een zonnig, droog gebied dat enerzijds dient als de graanschuur van Zuid-Afrika en waar anderzijds Mediterrane gewassen groeien, waaronder olijven en druiven. Wijncoöperaties zijn er dominant aanwezig, maar daarnaast floreren individuele domeinen. Een van de jongste, begonnen in 2007, is Mullineux Family Wines. De stichters zijn Chris Mullineux (zie foto) en diens Amerikaanse vrouw Andrea. Wijntechnisch werden beiden universitair geschoold (Chris na aanvankelijk te zijn afgestudeerd als accountant) en ze ontmoetten elkaar tijdens een stage in Frankrijk, waar Chris op vier verschillende bezittingen meehielp met de oogst. Dat was in o.a. de Provence en de Rhône-vallei ‘want ik wilde werken met druiven die ook in Zuid-Afrika groeien’. Omdat binnen Swartland uiteenlopend terreinen voorkomen, wilden Chris en Andrea ook druiven van diverse locaties betrekken. Dat lukte, door van zeven verschillende telers ruim twintig percelen te leasen. Sommige bestaan uit leisteen, andere zijn graniethoudend en daarnaast komt klei voor. De jongste stokken zijn zo’n tien jaar oud, de oudste ongeveer veertig jaar. In de wijngaarden wordt zo natuurlijk mogelijk gewerkt (‘we zijn grotendeels in de overgang naar organisch’) en hetzelfde geldt voor de kelder. Gecultiveerde gisten en enzymen blijven buiten de deur en zelfs het sturen van de ontzurende, zogeheten appel-melkzure gisting bij de witte wijnen blijft achterwege. Voorts houden Chris en Andrea de houtinvloed bewust beperkt door hun wijnen vrijwel alleen te laten rijpen in gebruikte fusten. ‘Mijn doel is om werkelijk goede drinkwijnen te maken, wijnen niet gedood door het hout’ stelt Chris (1976).  De rode Kloof Street 2008, vervaardigd van de Mediterrane mourvèdre, syrah en carignan, verleidt onmiddellijk met zijn sappige zwarte fruit – we proeven bramen, cassis, vijgen – terwijl in de vlezige smaak het hout alleen maar dient als klein extra accent. Zijn maker beveelt hem zeer aan bij lamsvlees. Prijs €10,95 bij www.winematters.nl. Veel drinkplezier wordt eveneens geboden door de witte Mullineux 2009, rijk en fris tegelijk, met schakeringen van boter, zuidvruchten, kuiden en wat hout. Een fles kost €16,95. Prachtig bij stevige vis of kalkoen.  Jong nog – decanteer ‘m dus een uur van tevoren – smaakt de rode Mullineux Syrah 2008, steviger dan alle andere, intens fruitig ook (zwarte vruchtjes) en voorzien van roostertonen, kruidigheid en hits van zowel leer als laurier. Een ware wildwijn eigenlijk, à €18,95. En dan is er nog de lichte, fris zoete, van gedroogde chenindruiven vervaardigde Mullineux Straw Wine 2009 die per halfje €18,95 kost en vanwege de gedroogde appeltjes in zijn aroma een perfecte partner vormt voor tarte tatin. Drinkwijnen? Jazeker!

. Zomaar wat wijnfeiten, als verstrekt door de toeristenorganisatie van Robertson Valley, een wijnstreek op 175 km van Kaapstad.
. Op een hectare wijngaard staan meestal drie- tot vijfduizend druivenstokken en soms zelfs tienduizend.
. Een druivenstok telt gewoonlijk tussen de 35 en 60 trossen..
. Voor een enkele fles wijn heb je ongeveer anderhalve kilo druiven nodig.
. Wat betekent dat een druivenstok tussen de 24 en 36 glazen wijn kan geven.
. In een vat van 225 liter zit het equivalent van 1800 glazen wijn.

. Op een muur van de nieuwe proef- en ontvangstzaal van Simonsig staat geschreven ‘If food is the body of good living, wine is the soul.’ Dat deze door Chilton Fadiman bedachte wijsheid juist hier werd aangebracht, heeft ongetwijfeld te maken met de soort wijnen die men op het Zuid-Afrikaanse, bij Stellenbosch gesitueerde domein vervaardigt. Want behalve kwaliteit hebben ze veel persoonlijkheid, zoniet een ziel. Het sterkst ervaren we dat bij het proeven van de rode topwijnen. Pieter Malan (1954, zie foto) – die samen met zijn broers François (1956) en Johan (1958) en het door een verre Franse voorvader gestichte wijngoed leidt – vertelt dat op Simonsig sinds eind vorige eeuw voor het eerste blauwe druiven werden aangeplant. ‘Want we wisten onze vader te overtuigen dat we hier een Frans terroir hebben.’ Tegenwoordig wordt op de 211 hectare  bestrijkende bezitting zelfs meer rode dan witte wijn geproduceerd. De meeste karaktervolle creatie heet Frans Malan en is een zogeheten Cape Blend die in principe minsten 30 procent pinotage moet bevatten.  De 2006 bevat dubbel zoveel van Zuid-Afrika’s eigen druivenras. De andere variëteiten zijn cabernet sauvignon en merlot. We proeven een volle, stevige smaak met mild, bijna zwoel fruit van bessen en zwarte vruchten, wat laurier, kruidigheid en roosteraroma’s: verwarmend en ongetwijfeld prachtig bij springbok of ander wild. Richtprijs €24,50. Nog wat guller, met behalve zondoorstoofd fruit ook een duidelijk koffie-aroma smaken de The SMV 2008 en 2009,  blends van Rhône-druiven. Reken op circa €12,95. Maar markante wijnen maken is niet het enige doel van de familie Malan.‘Wij nemen namelijk onze sociale verantwoording’, stelt Pieter. De 130 zwarte werkenemers worden beter dan gemiddeld betaald, kregen een betere behuizing, mogen na hun pensionering op het domein blijven wonen en kunnen voor hun gemeenschap extra verdienen met de verkoop van graszoden. Bovendien hebben de Malans voor schoolgaande kinderen allerhande faciliteiten verschaft. Ook als wijngoed heeft Simonsig een ziel. Verkoopinfo via info@kwast.nl.

 

Osborne Solaz

. Nergens smaakt een Fleurie zo lekker als bij de coq au vin die in het gelijknamige dorp al decennia geserveerd wordt door Restaurant des Sports.Waarschijnlijk omdat men het haantje ook met Fleurie bereidt. Het met de jaren steeds wat stijlvoller ingerichte maar nog altijd zeer landelijke eethuis, dat gelegen is op het dorpsplein en dicht bij de hoog oprijzende kerk, voert uiteraard een royale reeks wijnen uit de eigen gemeente. Een aantal daarvan draagt niet alleen de namen van producenten, maar tevens van wijngaarden. Want hier, vrij noordelijk in de Beaujolais, onderscheidt men dertien climats ofwel subdistricten, alle met eigen soorten grond. La Chapelle des Bois bijvoorbeeld met zijn graniet-houdende ondergrond. Of de hoog gelegen La Madone, genoemd naar een graniethoudende heuvel van waaraf je een prachtig uitzicht hebt over het dorp, dromerige valleien, kronkelende weggetjes en groen golvende wijnhellingen. Ook elders binnen de herkomstbenaming Fleurie – die bijna 860 hectare bestrijkt – vind je vaak graniet in de ondergrond. Het betreft een speciale soort, enigszins roze van kleur. Volgens de boeren maakte deze hun wijnen extra fruitig. De enige blauwe variëteit die in Fleurie en de hele Beaujolais geteeld wordt, is de gamay. Nergens ter wereld groeit zo veel van dit ras. Je kunt er goede wijnen van maken op voorwaarde dat niet te veel per hectare wordt geoogst. Vandaar dat de wettelijk rendement sinds de eeuwwisseling werd terugbracht, voor alle soorten Beaujolais. Bij de tien topwijnen, de zoheten crus waarvan Fleurie er een is, daalde het van 58 naar 52 hectoliter per hectare. Kwalitatief heeft dat tot verbetering geleid. En als dan ook nog sprake is van een voortreffelijk oogstjaar, zoals 2009, dan ineens onstaan verrukkelijke wijnen. De Fleurie Clos de la Chapelle des Bois 2009 van Fernand Verpoix & Fils is daar een voorbeeld van. Uitgesproken sappig, uitgesproken fruitig dankzij een melange van frisse rode plus zwarte vruchtjes en nog lekker vlezig bovendien. Mits enigszins koel geserveerd vormt deze €8,95 kostende wijn een traktatie bij charcuterie, rundvlees, lamsbout – en uiteraard coq au vin. Hij wordt verkocht door de wijnwinkels van Henri Bloem, www.henribloem.nl, tabblad Vinotheken.

. Het Instituto Enologico Italiano verleent al decennia steun aan vooral kleinere Italiaanse wijnproducenten. Steun in de vorm van alle mogelijke vakkundige adviezen, van de druiventeel tot en met de marketing. Zo ook aan het ongeveer 5 hectare tellende Chianti-domein van de familie Ombretta. Dit ligt op en heuvel in de provincie Arezzo en is beplant met zowel sangiovese als canailolo. Waar alle adviezen en inspanningen in hebben geresulteerd? In de kenmerkende én kostelijke Ombretta Chianti Riserva 2007. Kenmerkend vanwege zijn elegantie, kostelijk vanwege zijn besfruit dat heel beheerst omlijst wordt door wat kruidig, toasttachtig hout. De wijn werd namelijk vier maanden in eiken vaten gelagerd. Zelf heb ik deze Chianti genoteerd als begeleider voor straks het lamsvlees. Een fles kost €6 à €7 en adressen kun je opvragen bij sales@groupelfe.com.

. Mijn vijfjarige kleindochter Charlie weet inmiddels dat ik bezig ben met wijn. En maakte daarom voor voor mijn verjaardag een spontane, creatieve wijnimpressie die ik graag heb opgehangen in mijn werkkamer. Heel wat wijnetiketten stralen minder vrolijkheid uit.

. In onze wijnen proef de zon, met al zijn kracht en vurigheid. Zo ongeveer moet het motto zijn van Christophe en Sébastien Jaume, de broers die samen het domein Alain Jaume & Fils leiden. De kelder daarvan staat even buiten Orange en van maar liefst 70 hectare worden er de druiven verwerkt. Zonder uitzondering hebben de rode wijnen veel kracht – en dus alcoholpercentages van 14,5 en 15 – en een grote generositeit. Ze smaken ook gul en zacht en enigszins kruidig. Verwar-mend bovendien. Heel kenmerkend is de Rasteau Les Valats 2009, een volstrekt door grenache gedomineerde compositie die alle voornoemde eigenschappen heeft. Als je ‘m fris schenkt, is hij ongetwijfeld heel lekker bij chili con carne, Mexicaanse vleesgerechten en blauwschimmelkaas. Net als andere Jamue-wijnen kun deze Rhône-reus vinden bij www.colaris.nl of via de banner. Flesprijs tijdelijk €10,95.

Castel wines

. Vorige maand schreef ik dat een van mijn witte huis- en thuiswijnen Güner Veltliner is. Vanwege zijn zijn enigszins hartige en toch sappige smaak is deze zeer Oostenrijkse creatie namelijk opvallend breed inzetbaar, bij alle mogelijke gerechten. Welnu, onlangs verscheen een buitengewoon betaalbare variant op de markt, de op €3,99 geprijsde Grüner Veltliner K 2009. De druiven van deze door Johann Müllner vervaardigde wijn komen van lössterrassen in Krems. Het bekende pepertje en het groene fruit zijn beide in de wijn present, terwijl de loepzuivere smaak tegelijk vrij licht is en slechts 11,5 procent alcohol bevat. Deze ‘Grüner’ is dit vooral geschikt als aperitiefwijn, bij frisse salades en bij lichte voor- en visgerechten. Je vindt ‘m bij Aldi.

. Een van de beste Nederlandse wijntijdschriften is voor mij Perswijn, vanwege de zeer gevarieerde, zeer deskundig artikelen en reportages, de imponerende hoeveelheid proefnotities, de vaak kritische columns en de talrijke foto’s. Ermee kennismaken kan voordelig, via een proefabonnement (drie nummers voor €17,50). Ga hiervoor naar www.perswijn.nl (tabblad Abonnement). Ean ander, veel jonger wijnmagazine dat ik graag lees en bekijk, is WineLife, vanwege zijn altijd rijke, ongelooflijk gevarieerde  inhoud, luchtige toonzetting en aantrekkelijke vormgeving. Een proefabonnement (drie nummers voor €15) is te bestellen via www.winelifemagazine.nl (tabblad Abonneer).

. Vorige maand heb ik een wijn van cashewnoten voorgesteld, deze maand presenteer ik granaatappelwijn. Afkomstig uit Israël en gecreëerd door de Rimon Wi-nery. Over de granaatappel werd reeds in het Oude Testamant geschreven: ‘Een land van beken, bronnen en waterstromen, die ontspringen in de valleien en op de bergen. Een land van tarwe en gerst, van wijnstokken, vijgenbomen en granaatappelbomen, een land van olijven en honing, waar het u aan niets zal ontbreken’. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de vrucht zeer rijk is aan zowel vitaminen als antioxidanten. Voornoemde kelder verwerkt granaatappels die groeien op een basalthoudend plateau – en doet dat zonder suiker toe te voegen. Als je gewone wijn maakt, heb je voor een fles 1,5 kilo druiven nodig, maar voor granaatappelwijn het drievoudige aan vruchten. Vandaar de stevige prijzen. Het proeven leerde dat granaatappelwijn, stil of mousserend, niet uitgesproken fruitig smaakt en vaak een zachte – overigens geenszins onaangename – bitterheid biedt. Van de drie soorten waarmee ik kennis heb gemaakt sprak de
krachtige, 18 procent alcohol bezittende Galilee Pomegranate Dessert Wine me het meest aan. Zijn bruine kleur heeft zo’n beetje de tint van mahoniehout en de smaak is redelijk zoet, enigszins stroperig zelfs, met een rijpe, oxidatieve toonzetting. Als ik hem ergens mee zou moeten vergelijken, is dat zoete Oloroso Sherry. Men vervaardigde ‘m overigens op de Port-manier, door de gisting met extra alcohol te stoppen voordat alle suikers waren omgezet. Daarna volgde nog een rijping van anderhalf jaar op fust. Het lijkt me spannend om dit product te proberen bij blauw-schimmelkaas, tiramisu en andere nagerechten. De flesprijs bedraagt €33. Verkoopinfo via www.sambation.nl.

Uit de gigantische etikettenverzameling van Bert Wentzel komt deze maand een label uit Abgazië, een in de Kaukasus gelegen deelrepubliek van Georgië. Bert schrijft er het volgende over:’Twee jaar geleden hebben Rusland en Georgië daar oorlog gevoerd, omdat Abgazië een grotere zelfstandigheid nastreefde. Tijdens deze gevechten werd een Nederlandse cameraman dodelijk getroffen door rondvliegende kogels. Russische wijnetiketten zijn vanwege hun cyrillische lettertekens door westerlingen niet te lezen, maar gelukkig zet men er de laatste jaren enige westerse teksten op. Het woord linksboven bnho betekent wijn en rechtsboven kpachoe betekent rood.’

 

 

 

*

Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.