Wat een leuk – en goed – idee voor restaurants én hun bezoekers, de stapelwijnen. Het bestaat 
uit drie karafjes, elk bestemd voor 25 centiliter, dus gedrieën voor een hele fles, die op elkaar geplaatst kunnen worden. Ze maken het mogelijk dat twee wijnliefhebbers samen drie verschillende wijnen bij hun maaltijd kunnen genieten. Het is eigenlijk een verticale flight, maar dan met royalere hoeveelheden. Het restaurant dat deze vinding lanceerde, is het nieuwe Quality Eats in New York. De eigenaren hebben in eerste instantie twaalf wijnen als stackable geselecteerd. Ik ben benieuwd of ooit een Nederlandse restaurateur stapelgek wordt. Van dit idee althans.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
. Als Trade Director voor Continental Europe van het California Wine Institute komt Paul Molleman twee à drie keer per jaar in Californië, al 21 jaar. Daarvoor woonde hij bijna vier jaar in San Francisco. “Ik heb dus de eer al zo’n 25 jaar de Californische wijnindustrie te mogen vertegenwoordigen in Europa. Dat doe ik vanuit Nederland maar ben veel op pad. De promotionele kant betekent ontelbare proeverijen, seminars, consumentenbeurzen, retailacties, vakbeurzen, restaurantpromoties, persreizen, etcetera. Maar daarnaast ook heel zakelijk als schakel tussen wijnhuizen enerzijds en importeurs plus retailers anderzijds. Ik ben een matchmaker. Een supermarktketen in Rusland of een hotelgroep in Duitsland die een wijnhuis z
oekt in een bepaalde prijscategorie komt meestal bij mij uit. Een wijnhuis uit California dat een geschikte importeur zoekt in bijvoorbeeld Zwitserland of Nederland ook. Ik heb een enorm netwerk en kan heel gericht mensen bij elkaar brengen.” Wat betreft zijn favoriete wijn-spijscombinatie stelt Paul dat hij niet gewend is om op zijn eigen hoorn te toeteren, “Ik ben beter in het ‘featuren’ van anderen. En zie mezelf dan ook veel meer als de producent en regisseur van een film, met de wijnhuizen en wijnmaker als de acteurs.” Over deze meest geliefde culinaire combinatie schrijft hij het volgende. Er zijn wel honderd combinaties die ik kan bedenken, sommige met een glas wijn (altijd uit California!), sommige met een heerlijke Anchor Steam, Lagunitas of Sierra Nevada Pale Ale bier. Maar uiteindelijk kies ik voor een Ahi tonijnburger met een glas Pinot Noir. Die burger staat op het menu bij Gott’s Roadside, met vestigingen in St. Helena, hart Napa Valley, en San Francisco. Dit staat op hun site: “Gott’s Roadside is a different kind of burger joint. Our versions of the American classics are made-to-order from top-notch, locally sourced ingredients. Our menu goes beyond the beef to include a renowned Ahi tuna burger, fresh salads and tacos. Try finding those at your average drive-in. Our commitment to local sourcing also extends to the glass: our list of California wines and beers means you can order a cheeseburger with a high-end Napa Valley cabernet, or sip a San Francisco-brewed Anchor Steam alongside your spicy, sweet potato fries.” Op een houten bankje, midden in Napa, graadje of 28, beetje mensen kijken, lekker relaxed. En maar een paar stappen van de French Laundry, een van de beste restaurants ter wereld. Zo kan het ook in California. En die Pinot Noir, tja. Ik moet natuurlijk Zinfandel zeggen, onze eigen druif. Ook heerlijk, maar ik kies toch voor Pinot Noir, omdat we daarmee in California in de afgelopen acht tot tien jaar zulke enorme sprongen hebben gemaakt, echt ongelofelijk. Structuur, balans, elegantie en toch fruit.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
MOOIS op MALTA
. Il-lejl-it-tajjeb betekent ‘welterusten’ in het Maltees en geeft aan hoe sterk de Arabische invloed op Malta is geweest. Bovendien is dit de enige Semit
ische, van het Siciliaans-Arabisch afstammende taal die geschreven wordt met het Latijnse alfabet. Ook andere bewoners c.q. bezetters hebben op het Mediterrane eiland hun stempel gedrukt, met voorop de Johannieter Orde. 
Deze heerste er van 1530 tot 1798. De leden daarvan werden streng geselecteerd uit aristocratische Europese families. Hun levensdoel was de bescherming van het christendom, wat ze aanvankelijk deden door het stichten van hospitaals. Naderhand echter gingen ze ten strijde tegen hun aartsvijanden, de Ottomanen. Na verslagen te zijn op Rhodos trok de o
rde met zijn machtige vloot naar Malta, dat geleidelijk werd omgebouwd tot één grote vesting. Anno 1565 stuurde de toenmalige sultan een invasiemacht van ongeveer veertigduizend soldaten naar het eiland om voor eens en altijd met de ridders af te rekenen, toen slechts zo’n vierhonderd in getal. Maar het waren de Ottomanen die het onderspit delfden, en twee derde van hun schepen verloren. Deze overwinning wordt op 8 september nog altijd herdacht, met een parade, een regatta en stadsfeesten. Twaalf dagen later krijgen 
de Maltezers wederom een vrije dag, want dan vieren ze hun onafhankelijkheid. Deze kreeg hun eiland in 1964 van Groot-Brittannië. Vandaag de dag behoort Malta bij Europese Unie in zal in 2017 zelfs het voorzitterschap vervullen. Veel aspecten van Malta’s historie zijn nog altijd te zien in Valletta, de op een schiereiland gebouwde hoofdstad. De hele plaats heeft een lengte van 1080 meter en telt slechts zo’n zevenduizend permanente bewoners. Overdag echter werken er vijf maal zoveel mensen, de talrijke toeristen (ruim anderhalf miljoen per jaar) niet meegerekend. Het gehele eiland – circa 15 bij 27 kilometer – heeft een bevolking van plusminus vierhon
derdduizend. De meesten verplaatsen zich per auto, wat tot een aanzienlijke verkeersdrukte leidt. Naar schatting zijn er niet minder dan 380.000 voertuigen geregistreerd. De overigens allemaal links rijden, een overblijfsel uit de Britse koloniale tijd, net als de tweede officiële taal, het Engels – die overigens heel wat jonge mensen uit andere landen hier komen leren. De beste manier om Valletta te ontdekken, is te voet. De hop on hop off bussen dienen doorgaans te worden 
vermeden, vooral als er een of meer cruiseschepen in de haven liggen. De bussen zijn dan zo vol dat wachtenden niet worden meegenomen en dan nog eens vijftig minuten in de branden zon moeten staan. En wie het helemaal perfect moet doen, huurt een professionele gids, bijvoorbeeld de deskundige, vriendelijke Mariella Bose (bozee@maltanet.net). In het hart van de stad prijkt Malta’s mooiste monument, de van buiten sobere doch van binnen prachtige St. John’s co-cathedral. Ooit was dit de hoofdkerk van de Johannieters, waarvan er ongeveer 370 liggen begraven, onder kleurrijke 
graf- en vlierstenen van marmer. De veelal vergulde bogen voorzien van versieringen, ornamenten en reliëfs, aangebracht door een Italiaanse meester in de 17e eeuw. En de plafonds werden met fresco’s gedecoreerd. De flanken van het schip bestaat uit acht kapellen, sommige gewijd aan bepaalde landen die in de riddertijd specifieke verantwoordingen hadden. Johannieters uit Frankrijk bestuurden de ziekenhuizen en Italianen de vloot. In een zijkapel hangen de laatste twee werken van Caravaggio (een alias voor Michelangelo Merisi) die op Malta asiel had gezocht en de 
religieuze schilderkunst revolutioneerde. Zijn grootste, in 1688 ter plekke gemaakte werk is ‘De onthoofding van Johannes de Doper’, de heilige die de Johannieters als schutspatroon hadden gekozen. Aan beide lange zijden van de kathedraal lopen twee drukke voetgangersstraten, Merchant Street en Republic Street. Laatstgenoemde is het breedst en geldt als Valletta’s hoofdstraat. In beide straten staan statige panden waaronder, in Republic Street, het Grand Master’s Palace (nu de presidentiële zetel), The Casa Rocca Piccola (te bezichtigen, er heeft 
een markies gewoond) en het National Archaeological Museum. Voorts tref je er talrijke, winkels, cafés, restaurants en enkele zijpleintjes met terrassen of marktkramen. De Maltezen zelf kopen er vaak pastizzi, pasteitjes 
die met hartige zaken zijn gevuld, zoals erwtenbrij, ricotta of spinazie (links). En vaak ook klinken op straat Hollandse en andere deuntjes van een klein straatorgel. Aan de zuidwestzijde komt Republic Street uit bij een opvallend openluchttheater (onder, links op de foto). Dit werd ondergebracht tussen de zuilen van een voormalige operaruïne. Even verderop verrees, 
naast een nieuwe stadspoort, het hoekige, van buiten ribbelige, eveneens nieuwe parlementsgebouw. Waarvan de vormgeving zo controversieel is dat er heftig over werd gedebatteerd. Elders in Valletta – dat in 2018 de culturele hoofdstad van Europa wordt – kunnen het National War Museum, National Museum of Fine Arts en de Lascaris War Rooms worden bezocht, alsmede The Malta Experience, een audiovisuele presentatie die in drie kwartier hoogtepunten uit Malta’s zevenduizendjarige geschiedenis kroniekeert. Aan 
de rand van het centrum vind je aardige uitzichtpunten, waaronder de Upper Barracks Garden met direct daaronder de Saluting Battery die dagelijks om twaalf uur een salvo geeft (rechts). Opzij van de tuin en oude stenen bogen krijgt de bezoeker een riant panorama over o.a. de Grand Harbour, het markante stadje Senglea, het fraaie ernaast liggende Vittoriosa en het fort St. Angelo waar de Johannieters standhielden tijdens de zogeheten Grote Slag tegen de Ottomanen. Dankzij een lift kun je daarna snel het Waterfront bereiken, een wandelkade met winkels en restaurants in gerestaureerde historische panden 
(onder). Een traditioneel uitstapje vanuit Valletta is naar de heuvelstad Mdina, met halverwege een tussenstop in Attard. Architectonisch geeft dit verstedelijkte dorp weinig te bieden, met uitzondering van de San Anton Gardens (bij een centraal kruispunt rechts van de doorgaande weg). Deze tuinen vormen een oase van rust en tellen veel exotische bomen en planten. Het park (onder) werd afgescheiden 
van de tuin bij 17e-eeuwse San Anton Palace waar vroeger de Britse gouverneur woonde en nu de president verblijft. Links van de doorgaande weg en langs de Citroën garage voert een hobbelweg naar een van Malta’s veertien kleinere wijndomeinen, het Maria Rosa Wine Estate. Dit werd met veel zorg en respect voor de natuur gecreëerd door de steenrijke Joseph Fernach, als een soort liefhebberij. De 4,2 hectare zijn uitsluitend beplant met blauwe rassen – nero d’avola, cabernet sauvignon, syrah – doch men maakt er van de eerste variëteit ook een 
aardige witte wijn, de Speranza Bianco di Nero. De wijnbereiding geschiedt door gérant Roland Gassar (links) in een moderne, deels ondergrondse kelder. Men plantte de eerste stokken in 2006 en al na twee jaar gaven ze volwaardige wijnen – dit dankzij Malta’s zonnige klimaat en heldere luchten – waarvan er een zelfs onderscheiden werd. De marketing vormt nog wel een probleem, maar daaraan gaat Roland werken, samen met een consulent, de oenoloog Roger Aquila. Die tevens adviseur is van Het Ministerie van Landbouw en in die hoedanigheid het initiatief nam om op Malta, dat bijna 600 hectare wijngrond telt, een bewegwijzerde wijnroute te creëren. Een plaag voor alle druiventelers op het eiland zijn overigens slimme spreeuwen die graag vroeg rijpende druiven verschalken. De enige bescherming daartegen (“En geloof me, ik heb alles geprobeerd” stelt Roger) zijn netten die over de stokken worden gespannen. Vanuit Attar is het nog geen kwartier rijden naar het middeleeuwse, op rotsen tronende Mdina dat Malta’s hoogvlakte domineert. Het stadje (links) bestaat voornamelijk uit mo
numentale panden, waaronder kapellen, een kathedraal met museum, kloosters, adellijke paleizen en een Relais & Châteaux hotel, The Xara Palace. De wonen nog geen driehonderd mensen en de meestal smalle straten zijn doorgaans autovrij. Een van de eerste toeristen ooit was de Romeinse dichter Cicero. Bezoekers vandaag de dag kunnen er behalve wandelen ook twee audiovisuele shows meemaken, The Mdina Experience en Knights of Malta. Een leuke lunchlocatie vormt Trattoria A.D. 1530 (foto onder, behoort bij voornoemd hotel) dat een klein, overdekt pleinterras heeft en een sfeervol interieur. Echt lekker smaakten de huisgemaakte ravioli met salie, pistachenoten en kaas, te bestellen als voorgerecht of hoofdschotel. Daarna een wandeling maken over de wallen en genieten van het schitterend uitzicht over een groot deel van het verrassend mooie Malta – en het leven is weer goed.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
VINOSTALGIE (44)
Bij wijnproducenten is het Franse departement Allier vooral bekend om zijn hoogwaardige eikenhout dat wereldwijd voor rijpingsvaten wordt gebruikt. Bij wijnliefhebbers klinkt er meestal geen belletje, hoewel Allier al heel lang aardige wijnen voortbrengt, geheten Saint-Pourçain, naar een centraal gelegen doorgangsdorp. Ze komen van zo’n 640 hectare, maar worden voornamelijk in de eigen regio gedronken. Wel veel geëxporteerd wordt Vichy, het thermaal bronwater van Allier.
. De origine van de in Californië wijdverbreide zinfandel ligt vermoedelijk rond de Adriatische Zee. Zo heeft men via DNA-onderzoek ontdekt dat zinfandel identiek is aan de Kroatische crijnak, ook wel kastelanski genoemd. En hij is naaste familie van de primitivo uit Zuid-Italië. Kenmerkend voor zinfandel zijn compacte trossen waarvan de druifjes op verschillende tijdstippen rijd worden. Tijdens het oogsten haalt men daarom trossen binnen die zowel rijpe vru
chten bevatten als overrijpe, licht ingedroogde, en enigszins onrijpe. Die laatste bevatten relatief veel zuur. Vandaar dat een Californische wijnmaker zei: ‘Met zinfandel geeft de natuur ons voor de wijn behalve rijpheid ook zuren – en dat is 
uniek.’ Het basistype Zinfandel is rood en kent verschillende gedaanten: van fruitig en jong te drinken tot gespierd, gloedvol en geschikt voor vatrijping. In Californië maakt men van dezelfde druif ook heel andere wijnen, waaronder halfzoete rosés (White Zinfandel, Blush wine) en versterkte, op Port gelijkende producten.
Zon in het glas
Terecht stelde een Californische wijnmaker: ‘Als je onze Zinfandels proeft, proef je zonneschijn.’ Want in de betere rode Zinfandels zit de zon gevangen. Dat ervaar je niet
alleen via de kracht, de alcohol, maar ook via het aroma van bijna geroosterd fruit. In Californië werden de eerste stokken zinfandel in 1852 aangeplant, waarna het tijdelijk
zelfs het belangrijkste ras van deze staat zou worden. Tegenwoordig is het daar de vierde variëteit, na chardonnay, cabernet sauvignon en merlot.
Soorten Zinfandel
Een ster geeft een gemiddeld goede tot zeer goede kwaliteit aan: Australië (vooral in Western Australia)*, Italië (in het zuiden worden steeds meer goede Primitivo’s
gemaakt)*, Kroatië, Verenigde Staten (het is een van Californië’s belangrijkste druiven, de rode wijnen ervan zijn stukken interessanter dan de rosés)*, Zuid-Afrika (klein beetje)*.
Zinfandel smaakt lekker bij
VLEES – cajungerechten, gevulde paprika’s, lamsvlees van de grill, Mexicaanse vleesschotels, rollades, rundvlees van de grill of gebakken, spareribs, stamppotten (inclusief boerenkool met rookworst), stoofschotels, varkensvlees van de grill.
WILD – haas met Port-saus, jachtschotel, wild zwijn,wildbraad.
KAAS – Bleu d’Auvergne en andere blauwschimmelkazen (Gorgonzola, Roquefort, Stilton,
enzovoorts), Friese nagelkaas, Leidse kaas.
Zinfandel festijn – Eind volgende maand (25 tot en met 27 februari) wordt in San Francisco het Zinfandel Experience georganiseerd, een altijd druk bezocht wijnfestijn waaraan tientallen producenten deelnemen. De organisatie berust bij de sinds 1991 actieve Zinfandel Advocates & Producers ofwel ZAP.
Dit bijzondere wijnetiket uit Amerika heeft Hubrecht zelf meegebracht. Mary Bitner van Bitner Vineyards in Caldwell, Idaho, vindt deze Merlot bijzonder geschikt om de symptomen van de menopauze te milderen. Baat het niet, het schaadt ook niet. Rare jongens en ook meisjes, die Amerikanen, schrijft wijnetikettenverzamelaar Bert Wentzel, bertwentzel@hetnet.nl.
[socialring]
Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.
