Culinaire combinatie (Small). Na haar studie bedrijfskunde werkte Frances Franken jarenlang in marketingfuncties bij Procter & Gamble, vervolgens even bij Gelredome/Vitesse en daarna in verschillende hoedanigheden bij Ahold om tenslotte, jongstleden mei, algemeen directeur te worden van Gall & Gall. Gezien die drukke baan vindt ze het ‘heerlijk om in het weekend te kunnen genieten met mijn man en vijf kinderen. Zaterdag is een echte sportdag, op zondag Francesgaan we ’s avonds uitgebreid met z’n allen thuis eten.’ Haar meest geliefde wijn-spijscombinatie beschrijft Frances als volgt. Mijn favoriete menu begint met vis. De door Gall & Gall gevoerde Clearwater Cove Pinot Grigio vind ik een super lekkere wijn bij een voorgerecht van paling, garnalen en zalm met toast, citroen, zout en peper. Deze wijn is afkomstig van het meest duuFrances1rzame domein in Nieuw-Zeeland, Yealands Estate. Duurzaamheid werd bij dit bedrijf echt bij alle aspecten doorgevoerd, zowel voor de druiventeelt als de wijnbereiding. Dit varieert van het laten grazen van kleine schaapjes in plaats van het gebruik van onkruidverdelgers tot het hergebruik van regenwater en de volledige energievoorziening door zonnepanelen. Voor het hoofdgerecht schakelen we over op vlees. Een van mijn favorieten is rack of lam gecombineerd met een smeuïge risotto waar overheen geschaafde Parmezaanse kaas. Een ideale partner daarbij is onze El Parador Reserva. Deze wijn uit Navarra heeft lekker veel smaak, waardoor hij het lam en de Parmezaanse kaas goed aan kan. Daarnaast heeft de wijn dankzij houtlagering ook een bepaalde rijpheid gekregen die mooi aansluit bij de risotto. Als gebied vind ik Navarra ook leuk. Het is veel minder bekend dan de Rioja, maar naar mijn mening komen er wijnen vandaan met een super goede prijs-kwaliteitverhouding. Ook de persoonlijke benadering van deze wijnproducent, het huis Chivite, spreekt me aan; we hebben er een hele goede band mee. Afgelopen mei is Julián Chivite speciaal naar Nederland gekomen voor een proeverij met onze kaarthouders. Dit geeft voor mij aan welke enorme passie Julián voor zijn vak heeft. Zijn deskundigheid, persoonlijke betrokkenheid en verhalen inspireren me. En zelfs dat lijk je te proeven. Ter afsluiting van het diner drink ik het liefst een heerlijke Dow’s Aged 20 Years Tawny, met daarbij Stilton, Cheddar, crackers, verse druiven en pure chocolade. Het liefst bij het haardvuur, als de kids slapen.

 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Reisreportage nieuw (Small)Oos0 (Small)
OVER DE OOSTZEE

. Het uitzicht over de donkerblauwe zee, een lichtblauwe lucht en een ondergaande zon die de verre, grijsblauwe wolken een fel oranje omlijsting geeft, genieten we van een glas Domaine Ste Michelle Brut, een mild frisse AmerikaOos3 (Small)anse belletjeswijn die vergezeld wordt door vers olijfbrood en een coquille met een pompoencurry. Zo begint de eerste avond aan boord van de Prinsendam, het kleinste schip van de vijftien die de Holland America Line (www.hollandamerica.com) over de wereldzeeën heeft varen. We zitten aan het raam van The Pinnacle Grill, het beste restaurant vanOOS1A (Small) de vier aan boord (diner $29, lunch $10). Ons eerste avondmaal wordt voortgezet met een dikke, ook qua smaak mooi geconcentreerde kreeftenbisque en drie lamskoteletjes (op verzoek met een pepersaus in plaats van een met munt). De Australische Shiraz erbij, Grant Burge Benchmark 2012, past er prettig bij, mede omdat we stiekem een paar ijsblokjes in het glas hebben gedeponeerd ($8,50, net als alle drankenOOS4 (Small) exclusief 15 procent bedieningsgeld). Eerder op de dag hebben kapitein André van Schoonhoven en diens voornamelijk Nederlandse staf, waaronder hotelmanager Cees Tesselaar, zich aan de passagiers voorgesteld. ‘De Prinsendam is net als een paar oude schoenen; ze zien er misschien niet zo mooi uit, maar ze zitten héérlijk’, zei de trotse gezagvoerder. Onze cruise gaat twee weken duren, grotendeels over de Baltische Zee, beter bekend als de Oostzee. Bestemmingen zijn niet alleen zes grote steden (waarover in de toekomst meer op deze site), maar ook een tweetal eilanden. Om daar te komen moet eerst het bijna honderd kilometer lange Kielkanaal worden gepasseerd. Dit is het drukste ter wereld, wat betekent lang wachten voordat er een plek vrijkomt in de eerste sluis. Niet alleen wordt de verloren tijd ’s anderendaags ingehaald, maar als compensatie biedt de kapitein alle bijna achthonderd passagiers ook nog een glas bubbelwijn aan.

Uiteindelijk meert de Prinsendam af voor Bornholm. Dit Deense eiland heeft een kustlijn van bijna 160 kilometer en ontvangt de meeste zonne-uren van heel Denemarken. Per traditie wordt het door schoolkinderen bezocht, mede vanwege Hammerhus, de grootste kasteelruïne van Europa. Het deels; 13e-eeuwse complex (links) domineert de noordwestpunt Oos8 (Small)van Bornholm en ligt op 72 meter hoogte. De noordkust afzakkend – het eiland heeft de vorm van een wapperende vlag – bereik je steile Heiligdomsklippen en het daarbij gebouwde, witte Kunstmuseum. Bornholm is altijd al een trekpleister geweest voor kunstenaars. Er bestaat zelfs ene Bornhomse School, waarvan werken, veel eilandschappen en zeegezichten, centraal in het museum worden geëxposeerd (voorbeeld links). Glas- en keramiekkunstenaarswaren en zijn op het eiland eveneens actief. Als de tijd meezit kan het museum vanuit de hoofdstad Ronne wordt bereikt met of een excursie of per gewone eilandbus (opstappen bij de markt), danOOS9 (Small) wel met een huurfiets. Ronne zelf, waar bij de helft van de dertigduizend zielen tellende bevolking woont, verrees rond de Skt Nicolaikerk. Deze heeft wit gepleisterde, dikke muren, een bruinrood dak en een vakwerktoren. Het bij herhaling uitgebreide bouwwerk toont van binnen een opvallend altaarschilderij dat Sven Harssteen Mikkelsten maakte in de jaren dertig van de vorige eeuw. Het stelt Jezus voor die in een roeiboot met zeezieke discipelen het woeste water kalmeert. De bewoners van Ronne zijn per OOS10A (Small)definitie zeevarend. Vandaar dat in kerk, vanaf het boogplafond, een scheepsmodel hang (uit 1973, een fregat). Op enkele minuten lopen van de kerk bevindt zich de oudste stadswijk, een aantalOOS12 (Small) met kasseien geplavuisde straten met lage, stoere woningen die soms kleurrijk werden beschilderd. Alleen de hier en daar geparkeerde auto’s, enkele hoge lantaarnpalen en sprietige antennes geven aan dat de tijd er niet heeft stilgestaan. Het oudste pand (Gronnegade 4) dateert vermoedelijk uit 1550. De culinaire specialiteit van Bornholm is haring die drie tot vier uur boven brandend elzenhout werd gerookt. Om ervan te genieten moet je wel bedreven zijn in het verwijderen van de dunne graten. In een autostraat parallel met het rechthoekige marktplein ontdekken we de aardige, ruime Galeri Rasch, waar pentekeningen en andere moderne kunst tegen de witte wanden hangt. Behalve zijn eigen bier heeft het tussen Denemarken en Zweden gesitueerde eiland ook zijn eigen wijnen, sommige gemaakt van aardbeien en bessen, andere van resistente druivenrassen, zoals witte solaris en rode regent. Daarvan heeft het wijngoed, Lille Gadegaard (links) zo’n tweeduizend stokken staan.
Verder noordelijk, richting Stockholm, bereikt ons schip de eilandstad Kalmar. Al van ver, het staat aan de kust en bij de haven, is de burcht van Kalmar te zien, het mooiste renaissancekasteel van Zweden. Dit werd 22 keer belegerd, maar niet één keer met succes. Van binnen is het ten dele 12e eeuwse gebOOS14 (Small)ouw mooier dan van buiten, dankzij prachtig gemeubileerde appartementen. Men bouwde de burcht om de nijvere handelspost Kalmar tegen de agressieve Denen te beschermen. Bovendien diende hij als de locatie waar de Scandinavische koninkrijken in 1397 een verbond sloten dat ze 105 jaar tot één staat zou maken en dat 105 jaar heeft geduurd. Ook de door water omgeven stad Kalmar werd versterkt; een deel van de wallen, zoals aan de voet van de hoog oprijzende watertoren waarin tegenwoordig appartementen bestaan (beginfoto helemaal boven). Tussen de stad en het slot werd 11 jaar geleden een prachtig park aangelegd, deels in Japanse stijl. OOS16 (Small)Het kreeg als naam Tuin van Eden. Een opvallende gebouw daar is van buiten zwart geschilderde Kalmar Konstmuseum (zie de rubriek ’Galerie & Musea’). Opzij van het groene park ligt de kleine, vredige gamla stan ofwel oude stad die getypeerd wordt door stille, hobbelige straten, historische huizen, soms ook met een kunstenaarsatelier en kalmerend weinig autoverkeer (foto onder). Eenmaal in Kalmars huidige centrum met zijn rechte, haaks op elkaar lopende straten en een tweetal pleinen, is het niet alleen plezierig wandelen, doch tevenOOS17 (Small)s vertoeven op terrassen. Een paar winkelstraten zijn vandaag de dag voetgangerszones. Langs de Storgatan, in een een van de oudste trapgevelpanden ter plekke (1667), vonden we een leuke winkel waar behalve veel typen thee en koffie allerlei OOS18 (Small)ander smakelijks worden aangeboden, OOS19 (Small)waaronder Zweedse kazen. De zaak, waar een vriendelijke, perfect Engels sprekende schone achter de toonbank staat, heet Delikatesenbutik Gardeste & Kaffehandel. Storgatan verbindt beide plaatselijke pleinen, het kleinere Lamtorget met zijn fontein en terrassen en het dubbel zo grote Stortoget. Waaraan zowel 18e-eeuwse, gele stadhuis staat als Zwedens grootste barokkerk, de indrukwekkende Kalmar Kathedraal. Met de bouw daarvan werd in 1660 begoOOS20 (Small)nnen, maar vanwege oorlogen en gebrek aan materialen kwam hij pas in 1703 gereed. In tegenstelling tot barokke kerken in bijvoorbeeld Parijs of Rome draagt deze geen koepel, maar wel een magnifieke façade die door gouden vlammen wordt versierd (links). Het interieur met zijn 234 meter hoge schip werd niet overdadig, maar wel fraai gedecoreerd met kunst uit allerlei perioden. Een kleinere, ongeveer honderd jaar oudere kerk is de Kalmar Slottskyrka die van binnen juist wel rijk gedecoreerd is, en stelletjes uit heel Zweden graag komen trouwen. Geef ze eens ongelijk. Terug op de Prinsendam genieten we dag in, dag uit, van de glimlachende service, het comfort in onze hut, de gevarieerde maaltijden en het grote aanbod aan entertainment dat cruise director Linda Minnikin (‘the best ships are always friendships’) altijd vrolijk en met verve annonceert. Zoals de avondshows van de briljante Spaanse mime-goochelaar Rubèn Vilagrand, de knappe komiek Kevin Davane en de talentvolle ‘eigen’ zangers en dansers. Wat dit alles betreft voelden we ons op de Prinsendam een prins te rijk.

OOS21

 ~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

. Wie vanuit de stad Mendoza in zuidwestelijke richting rijdt, parallel met de Andes en over doorgaans smalle, stille wegen, bereikt na ongeveer anderhalf uur de vineuze hotspot van Argentinië. Een immense, brede vallei waar tot zo’n dertig jaar terug vrijwel geen druivenstok stond, maar waar nu de hoogste wijngrondprijzen van het land worden betaald. De streek heet Valle de Uco – en de pionier daar was een Nederlander, Mijndert Pon.Profiel breed klein (2)Na eerst elders in tangoland vlees- en fruitfirma’s te hebben gesticht, kocht deze telg uit een bekende ondernemersfamilie begin jaren ’90 honderden hectaren in Uco, met als doel een wijngoed te beginnen. Hij doopte dit Salentein, net als zijn andere bedrijven. Argentijnen verklaarden Pon aanvankelijk voor gek, want het hoog gelegen dal werd te koud geacht voor wijnbouw. ’s Winters kan het er vriezen en sneeuwen, tijdens de lange, droge zomer koelt het vrijwel elke nacht af met zo’n 20 graden, en het is er ook winderig. Sal10 (Small)Maar Mijndert (dit voorjaar overleden, maar zijn drie kinderen en de bedrijfsstaf zetten het bedrijf voort) had zich goed laten adviseren, zette door en bewees dat de Uco Vallei als wijnstreek uitmuntend is. Inmiddels telt het druivenareaal van Bodega Salentijn een indrukwekkende 800 hectare, verdeeld over drie zones, van 1050 tot bijna 1700 meter hoogte. De afstand van de laagste tot de hoogste zone bedraagt 22 kilometer. Hoe hoger het perceel, des te koeler het microklimaat (minus een graad Celsius voor elke honderd meter). Bovenin groeien, tot nu toe, uitsluitendSal15 koel-klimaatrassen, als sauvignon blanc, chardonnay en pinot noir. Die gewoSal12onlijk een maand later worden geoogst dan in de laagste zone. Dit alles vertelt hoofdwijnmaker José Antonio Galante die vier jaar geleden voor Salentein begon te werken – en sindsdien de wijnkwaliteit verder deed stijgen. Terwijl hij bovendien allerlei experimenten in gang heeft gezet. Echt trots is José Antonio (1973) op de twee toplijnen van Salentein, die van Single Vineyard en Primus. Terecht, ze zijn heerlijk. En behoren tot de allerbeste van heel Argentinië. De Primus Malbec 2011 is misschien zelfs de mooie Malbec die ik ooit heb geproefd. Massief van kleur, genereus, krachtig, levendig en beschaafd tegelijk, met een zachte frisheid, zeer rijp zwart fruit en een beheerste, fraaie houttoets; veel beter is niet te bedenken. Zijn schepper stelde hem samen uit Malbecs van twee verschillende terroirs. Een fles kost €32,50. Gelijk geprijsd is nog zo’n winnaar, de op vat vergiste en gelagerde Primus Pinot Noir 2011. Deze smaakt fluwelig zacht, ferm en stijlvol, met rijp rood fruit dat gaaf en niet te overheersend door wat kruidig hout wordt omlijst. Een eerdere jaargang werd geschonken bij het huwelijk van prins Alexander en Máxima. En dan zijn er de Chardonnays. De Single Vineyard Chardonnay 2012, waarvan de druiven op zo’n 1600 meter werden geplukt in het San Pablo Estate, is mineralig, opwekkend fris, citrusachtig, stevig van structuur en voorzien van wat milde vanille. Prachtig en een verrukkelijke vervanger van Chablis. Prijs €30,25. Totaal anders, veel romiger, met behalve vanille ook een hint van karamel en mild citrusfruit plus een partje peer, smaakt de Primus Chardonnay 2012 à €32,50. Voornoemde wijnen worden verkocht door www.wijnkring.nl en de www.salenteinshop.nl. Overigens werd het Argentijns-Nederlandse domein spectaculair vormgegeven. De bezoekers – vorig jaar dertigduizend – die via de lange, haakse, door druivenstokken Sal2 (Small)omzoomde oprijlaan arriveren, zien eerst geen conventionele kelder, maar een prachtig museum waar Mijndert Pon zijn privéverzameling van voornamelijk eigentijdse Argentijnse kunst en klassieke Hollandse schilderijen heeft ondergebracht. De collectie is van wereldklasse. In een zijvleugel van het complex, Killka (‘Welkom’) geheten, functioneert bovendien een groot restaurant. Recht achter het museum, en gescheiden daarvan door een wijngaard, staat de eigenlijke kelder – eveneens opmerkelijk van vorm. Op negen meter diepte liggen daar, in een hoge, bijna tempelachtige ruimte, duizenden rijpingsvaten, alle van Frans eikenhout. Elke gast van Salentein eindigt zijn of haar bezoek ook ondergronds, in een van de proeflokalen. En neemt ongetwijfeld allerlei bijzondere herinneringen mee.

*****

NOS (Small)

VINOSTALGIE (30)
Waarschijnlijk het mooiste provincieplaatsje langs de Donau is het eeuwenoude Dürnstein dat gemarkeerd wordt door zijn barokke kerk. Een wandeling door het historische centrum brengt je terug in de tijd. Tegelijk is Dürnstein een ware wijngemeente. Het ligt middenin Wachau, de beroemdste wijnstreek van Oostenrijk, en is tegelijk de zetel van een excellente wijncoöperatie.

 

 . De blauwe variëteit malbec gedijt goed op diverse soorten grond en in diverse weertypen. Zijn oorsprong is Bordeaux, maar daar werd hij na de vernietigende vorst van 1956 grotendeels vervangen door merlot. Diezelfde vorst bracht boeren van Cahors (foto brug van de gelijknamige stad), dieper in het zuidwesten, er juist toe over te stappen op malbec. Daar is het nu dan ook de eerste soort, die overigens meestal auxerrois of côt wordt genoemd.De Franse aanplant wordt echter ruimschoots overtroffen door de Argentijnse. Want de meeste malbec groeit in Mendoza, een Argentijnse provincie aan de voet van de Andes, ver ten westen van Buenos Aires. Daar zijn tien- tot twaalfduizend hectare met deze druif beplant, ongeveer dubbel zo veel als in heel Frankrijk.
DRUIF-1 (Small)Het waren immigranten die de malbec zo’n anderhalve eeuw geleden naar Mendoza brachten, waar hij aanvankelijk ‘uva francesca’ werd genoemd, ‘Franse druif ’. Het klimaat in Mendoza is zonnig, warm en droog, wat als voordeel heeft dat plantenziektes vrijwel niet voorkomen. De druivenstokken blijven dus van nature gezond en hoeven nauwelijks te Mal5 (Small)worden behandeld, wat goed is voor mens en milieu. Het benodigde water komt uit de nabije Andes, in de vorm van gesmolten sneeuw. Als wijn biedt rode Malbec(er bestaat ook rosé) veelal kracht, tannine en dus rijpingspotentieel, behalve wanneer het eenvoudiger soorten betreft. De Argentijnse versie pleegt ook kruidigheid, donkere aroma’s en rijp zwart fruit te hebben.
Soorten Malbec
Een ster duidt op een goede tot zeer goede gemiddelde kwaliteit: Argentinië*, Australië*, Chili*, Frankrijk (het is de dominerende druif van Cahors, wordt geteeld in Touraine, en heeft een ondersteunende functie in Bordeaux en andere zuidwestelijke regio’s)*, Italië, Verenigde Staten*.
Malbec smaakt lekker bij
VLEEScajunschotels, chili con carne, Chinese vleesgerechten,empanadas (met gekruid vlees en groente gevulde deeghapjes,erg populair in Zuid-Amerika), Indiase vleesgerechten, Irish stew, geiten- en lamsvlees van de grill, Mexicaanse vleesgerechten,rundvlees (foto), schapenvlees, stoofschotels, veel Surinaamse en Turkse vleesgerechten.
WILDjachtschotel, springbok, wild zwijn, wildbraad.
GROENTEgerechten met bospaddenstoelen/of truffel.
KAASCantal, Goudse (belegen tot oud), Manchego en andere schapenkaas, Roquefort en soortgelijke blauwschimmelkazen.

 

Etiket oktober

Anno 1951 plantte Sir Guy Salisbury Jones in Hambledon (graafschap Hampshire, Zuid-Engeland) de eerste naoorlogse commerciële wijngaard, met pinot meunier en seyval blanc druiven. Op minder dan een mijl afstand ligt Broadhalfpenny Down, de bakermat van het cricketspel; de regels daarvan werden in 1760 vastgelegd. Dit schrijft Bert Wentzel, bertwentzel@hetnet.nl uit wiens grote verzameling dit zeldzame label afkomstig is.

 [socialring]

 

 

Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.