. Het is Miriam Doornink die deze maand haar favoriete wijn-spijscombinatie onthult. Miriam heeft een band met wijn, alleen al omdat zij in 1997 de wijnreisorganisatie Cazebonne oprichtte. Bovendien heeft ze wijn met de paplepel ingegoten gekregen en maakte op jonge leeftijd al wijnreizen met haar ouders. Ze is ook vinoloog, heeft jaren in Frankrijk en Spanje gewoond en gewerkt bij diverse wijnhuizen. Over Cazebonne zegt ze:‘Ik heb mij altijd verbaasd over het feit dat geen enkele reisorganisatie sprak over de wijnen en gastronomie van een land. Ik wilde daar verandering in brengen en mij specialiseren in drie zeer belangrijke ingrediënten van een mooi leven: wijn, spijs en locatie. Onder de naam Cazebonne stellen wij wijn- en culinaire reizen samen, niet alleen naar de heerlijkste wijngebieden maar ook naar de culinaire hotspots in steden. Altijd à la carte, op basis van de Bourgondische wensen, want dat moet je wel hebben als je met ons op reis gaat. Zowel wensen van beginnende wijnliefhebbers als van professionele wijnkenners en/of importeurs, restaurateurs en sommeliers. We stellen alle reizen zelf samen en dat onderscheidt ons van anderen!’Over haar meest geliefde culinaire combinaties schrijft Miriam het volgende. Toen Hubrecht mij vroeg naar mijn meest favoriete wijn-spijscombinatie schoten er onmetelijke combinaties door mijn hoofd. Waar zou ik beginnen? Ik heb een grote passie voor de Libanese keuken en wijnen. Tijdens mijn reizen door Libanon vormden deze enkele van mijn grote ontdekkingen – die ik graag wil delen. Zoals Syrah du Liban van Domaine des Tourelles in combinatie met de complexe smaak van ‘Samke harra’, een indrukwekkend gekruide vis uit de oven. Deze Syrah heeft een speciale dimensie dankzij het Libanese terroir en geeft een prachtige kruidenexplosie met een perfecte elegantie in de afdronk. Een tweede ontdekking in Libanon die ik ook graag noem, is Clos Saint Thomas – Les Emirs uit de Bekaa vallei in Libanon. Een zwoele wijn, met mooi rijp fruit, fijn hout, zachte tannines en een prachtige mediterrane kruidigheid. “Il faut en boire pour y croire…” zegt Said Touma, de eigenaar van het gelijknamige, fraaie wijndomein. Deze wijn in combinatie met de Libanese mezze’s is een pure smaakbeleving.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
PROEVEN IN
PORTLAND
. Neem Lyon, voeg er Beaune aan toe, geef het geheel Amerikaanse dimensies – en je krijgt Portland. De grootste stad van Oregon, gestaag groeiend ook, niet dankzij eindeloze buitenwijken, maar door binnen de bestaande grenzen voortdurend te renoveren. We associeerden Portland vooral met Nike, ’s werelds grootste leverancier van sportschoenen en sportkleding (hoofdzetel in het nabije Beaverton), maar treffen de foodie capital van Amerika. Die meer dan 3700 restaurants telt op ongeveer 620.000 inwoners. Vandaar de verwijzing naar Lyon. Bovendien wordt er in die zaken met volle teugen genoten van wijn, met voorop Pinot Noir uit de eigen staat. Vandaar de associatie met Beaune.
Op onze middag van aankomst, met de rechtstreekse Delta vlucht uit Amsterdam, wordt de toon al meteen gezet in het centraal gesitueerde, buitengewoon comfortabele Hotel Vintage (422 SW Broadway; heeft een eigen website, net als alle verderop genoemde adressen). Een slanke vrouwsculptuur met een wijnfles en een wijnglas begroet ons in de lobby, er liggen wijnboeken op de tafels, van de nevenliggende bar werd een hele wand beschreven met een soort minicursus wijn, de liftdeuren zijn beschilderd met reusachtige kurkentrekkers, op de diverse etages werden reuzegrote wijncitaten aangebracht (waaronder ‘Wine is the most cilvilized thing in the world’ van Ernest Hemingway), bepaalde kamers dragen namen van wijndomeinen – en dagelijks van vijf tot zes vindt het wijn hour plaats. Hotelgasten kunnen dan gratis genieten van mooie wijnen, meestal uit Oregon, en dikwijls gepresenteerd door een vertegenwoordiger van de desbetreffende producent. Tijdens ons verblijf werd zelfs een prijzige Pinot Noir 2013 van Beaux Frères geschonken, het over 14 hectare beschikkende domein van wijngoeroe Robert Parker en diens zwager. Binnen Portland zelf zijn bovendien zo’n tien urban wineries gevestigd, sommige, zoals Clay Pigeon, met een eigen restaurant (dat alleen al twee dozijn kazen offreert, waaronder de Lorelei geitenkaas uit het wijndorp Dundee). Een van de eerste wijnbedrijven om zich in Portland te vestigen, zeven jaar terug, was Boedecker Cellars dat als onderkomen een voormalige pompenfabriek koos en nu karaktervolle wijnen voortbrengt, met als opmerkelijkste de witte van chardonnay, pinot blanc en pinot gris (foto vatenhal). Schuin tegenover het Vintage ontdekten we Oregon Wines, een leuke wijnbar tevens wijnwinkel waar gastvrouwe Emily Klein met verve regionale wijnen per glas of flight serveert, desgewenst met wat kaas of ander hartigs. Dagelijks is er keuze uit minstens 35 soorten in rood, wit en rosé. En elke vrijdag is het bubbly night.
Particulieren en restaurateurs zijn trouwe bezoekers van de lokale versmarkten. Een daravan is de Portland Farmers Market die elke woensdagochtend plaatsvindt in Stemanski Park (downtown, dicht bij enkele musea). Ongeveer veertig boeren stallen dan hun – doorgaans duurzaam geteelde – waren uit. De meeste groenten en vruchten komen uit de nabije, vruchtbare Willamette Valley, genoemd naar dezelfde rivier die Portland doorkruist. We zagen vorige maand niet één maar drie soorten boerenkool, mini-artisjokken, allerlei tomaten en aardappelen, een overvloed aan bessen en nog veel, véél meer. Plus de nodige kazen en charcuterie. Verrassend is voorts het enorme aantal food carts: trucks, aanhangwagens, bestelauto’s en andere mobiele keukens die langs straten en op pleinen hun gerechten bereiden. Het officiële aantal van deze carts bedraagt ongeveer vierhonderd, maar volgens een gids ligt het werkelijke cijfer dichter bij de zevenhonderd. Een smakelijke kennismaking met dit fenomeen vormt de Flavor Straat Food Cart Tour die ongeveer anderhalf uur duurt (à $49). Sommige stalletjes op wielen zijn eigendom van gerenommeerde chef-koks, zoals Aybila, bekend om zijn falafel. Tijdens onze toer proefden we voorts twee typen dumplings bij de Dump Truck, een voortreffelijke vichysoisse van Savor, bereid door Ivy Casey (foto), hele beste bratwurst bij de Altengartz (de eerste om zo te gaan verkopen), Georgiscke kimkali bij Karki Gogoi – en dat was nog maar het begin. Een andere lekkere-trektocht voerde ons door een deel van het Alphabet District (Noordwest-Portland), een van de oudste wijken. De groep liep voornamelijk op en rond NW 23rd Avenue, een trendy straat vol boetieks en culinaire verleidingen. Deze Forktown Tour (€79) voerde naar zes adressen, met als startplaats Kenny & Zukes, gespecialiseerd in bagels. Vooral die met pastrami en zuurkool sprak zeer aan. Stop nummer twee bracht een Frans bereide croissant en pâtisserie, waarna volgenden een proeverij van o.m. ter plekke gestookte vodka’s en whiskey’s (bijvoorbeeld de rokerige, pittige en tegelijk milde Temperance Trader Barrel Strength Bourbon) bij Bull Run Distillers, gegrilde sandwiches (zoals een met gerookte geitenkaas en amandelboter) bij PJB’s Grilled, het proeven van vier soorten zout en twee chocolades (een uit Colombia, bereid met olijfolie) in winkel The Meadow en een ontvangst in de wijnbar Taste on 23rd (hoek 23rd Avenue met 2205 NW Johnson Street), waar eigenaar Jim Crabb (foto) het gezelschapje trakteerde op een rosé en rode variant van Pinot Noir , samen met een salade die bestond uit gemengde sla, groene asperges omwikkeld met rauwe ham en een toastje met een romige kaas en halve zwart kersen (foto helemaal boven). Portland kent tevens een florerende koffiecultuur. Daarmee kennismaken kan zowel via de talrijke cafés als dankzij de Third Wave Coffee Tour. Impressies van enkele reguliere restaurants zijn te vinden in de rubriek’ Aanbevolen restaurants’).
Behalve een stad van wijn en spijs is Portland (www.travelportland.com) de city of roses. Dit dankzij de in 1917 geopende Rose Test Gardens die tijdens de Eerste Wereldoorlog allerlei in veiligheid gebrachte rozenplanten ontvingen. De tuinen werden hoog boven de stad aangelegd, en er groeien meer dan zeshonderd varianten verdeeld over plusminus tienduizend struiken. Het rosarium is de oudste public garden van Amerika en grenst aan het Washington Park. In totaal telt Portland 288 parken die samen bijna 15.000 (!) hectare bestrijken. Het grootste, ook van alle Amerikaanse stedelijke parken, is Forest Park, eigenlijk een bos binnen de stad. Vanuit de rozentuinen is het een paar honderd meter lopen en klimmen (tenzij je de shuttle neemt) naar de Japanese Garden. Over slingerende paden loop je daar langs een handvol authentieke Japanse tuinen, waaronder een vlakke van witte kiezel, een vijver met fel gekleurde vissen, een houten zigzagbrug, een watervalletje en een theehuis, alles verspreid over ruim 2 hectare. In deze oase van rust mogen cell phones niet worden gebruikt; je bent even in een oase van rust, in een wereld zonder hectiek. Elders binnen de hoge parken is de Oregon Zoo te vinden waar inmiddels bijna dertig Aziatische olifanten werden geboren. Op meer dan driehonderd meter hoogte verrees tevens het imposante Pittock Mansion, de paleisachtige villa van krantenmagnaat Henry Pittock. Er werd vijf jaar aan gebouwd, het huis kwam gereed in 1914 en fungeert met zijn rijke interieur tegenwoordig als museum.
Het hart van Portland fungeert Pioneer Courthouse Square waar regelmatig evenementen plaatsvinden. Een daarvan is de jaarlijkse zomerwedstrijd van zandsculpturen, voor een goed doel. Aan het plein staan warenhuizen van Macy’s en Nordstrom, en even verderop bevindt zich een overdekt winkelcentrum. Loungen met uitzicht kan helemaal bovenin het Departure Restaurant, dat deel uitmaakt van het luxe hotel The Nines, naast Macy’s (terrasfoto in het begin van deze reportage). Tram- en buslijnen die de diverse stadswijken met elkaar verbinden vertrekken er eveneens. Het openbaar vervoer in Portland is uitstekend geregeld. Bovendien er meer gefietst dan in welk andere Amerikaanse stad. Wat weer past in de ‘groene’ mentaliteit die ook tot uiting komt in het feit dat Portlanders 63 procent van hun afval recyclen, en ander nationaal record. Overigens leren toeristen al snel dat adressen met NW en SW in hun naam op de westoever van de Willamette River liggen, en die met NE en SE aan gene zijde. Een leuke, nog niet genoemde wijk om in NW te verkennen is Old Town. Verscholen daarbinnen ligt de ommuurde Lan Su Chinese Garden, een Chinese tuin gecreëerd in de stijl van de Ming Dynastie. Eenmaal binnen zou je bijna vergeten in downtown te zijn. De locatie laat zich makkelijk verklaren, want Chinatown bevindt zich ook in dit district. Wie westwaarts loopt, arriveert in een andere wijk, het trendy Pearl District dat naast aantrekkelijke winkels en eetgelegenheden ook diverse van ruim vijftig Portlands microbrouwerijen binnen zijn grenzen heeft. Vanwege zijn bierproductie wordt de stad ook wel Beervana genoemd. Net nog binnen Pearl kunnen boekliefhebbers hun hart ophalen. Want een compleet huizenblok dient als de hoofdvestiging van Powell’s, een van ’s werelds grootste en beste boekwinkels. De anno 1971 gestichte zaak heeft permanent ten minste een miljoen boeken op voorraad, nieuwe en gebruikte (die op de planken broederlijk naast elkaar staan). Sterk in opkomst op de oostoever, als hottest food destination, is SE Division Street, waar veel informele restaurants floreren, en vrijwel hetzelfde geldt voor SE Hawthorne Street. Eigenlijk overal in Portland kun je proeven en genieten van het goede leven. Een wellicht toepasselijker naam voor deze ‘stad van rozen’ zou daarom zijn city of roses, food and wine.
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
. ‘Wij zijn een wetenschappelijke familie’ stelt de Australische wijnmaker Johann Henschke – en terecht. Zijn beide ouders, Stephen en Prue (foto met truck, verderop), studeerden beiden op de wijnbouwschool in het Duitse Geisenheim. En Johann (links) zelf schreef daar zijn dissertatie ter afsluiting van een zware, twee jaar durende wijntechnische studie in
eerst Montpellier en daarna Madrid, een opleiding die hem de titel verleende van Vinifera Master. Alle vergaarde knowhow wordt in de eerste plaats toegepast bij de druiventeelt. In en rond Barossa Valley beschikt de familie Henschke, waarvan Johann de zesde generatie vertegenwoordigt, over 100 eigen hectaren (terwijl men nog druiven bij koopt van 15 à 20 andere hectaren). Onder aanvoering van Prue werd vanaf 2003, een heel droog jaar, overgestapt op een biodynamische werkwijze. De daarvoor benodigde compost wordt tegenwoordig vrijwel geheel zelf geproduceerd en na de winter over de akkers verspreid, onder matten van stro. Dit om én de compost tegen oxidatie te behoeden én groei van onkruid te beperken én vocht zo veel mogelijk vast te houden. Tijdens de groeiperiode worden alle percelen heel zorgvuldig gevolgd en gemanaged, vooral om te voorkomen dat de stokken te veel stress krijgen (van bijvoorbeeld een hittegolf). Bovendien wordt het tijdstip van de pluk heel precies bepaald, en tijdens de oogst – die voor de rode wijnen vrijwel geheel handmatig geschiedt – vindt een eerste selectie plaats. Rozijnige druiven bijvoorbeeld worden verwijderd, een van de middelen om het alcoholgehalte in de wijnen enigermate in toom te houden. De opbrengst per hectare ligt laag, zeker voor Australische begrippen, met als belangrijkste redenen dat de meeste druivengronden van Henschke ongeïrrigeerd zijn en beplant met vaak oude stokken, sommige ruim een eeuw geleden geplant. In de kelder, die van buiten modern en designachtig oogt, wordt wat betreft de rode wijnen nog altijd traditioneel gewerkt. Zo vindt de vergisting plaats in ‘ouderwetse’ open kuipen van beton. Ook de vatlagering is klassiek, zij dat bewust gekozen is voor alleen fusten van 00 liter ( in plaats van 225 liter), om de niet al te veel houtaroma’s in de wijnen te krijgen. Of zoals Johann het stelt:’Het eerste dat je ruikt en proeft van onze rode wijnen moet geen eikenhout zijn.’ De meeste van de gemiddeld circa 420.000 flessen – sinds de oogst 2005 alle met schroefdop of glazen stopper gebotteld – worden in Australië zelf verkocht, want daar geniet Henschke een grote reputatie. Slechts 10 procent gaat over de grens, en sinds twee decennia deels naar Nederland. Enkele van die wijnen heeft Johann persoonlijk laten proeven, inclusief zeldzame oudere en soms extreem kostbare jaargangen, terug tot 2001. Waarbij opviel hoe fris en vitaal eigenlijk alle rode wijnen nog smaakten. Een mooie, niet al te prijzige (€33) kennismaking met de collectie vormde de Henschke Henry’s Seven 2013, een levendige, ferme Barossa met diverse soorten fruit, van bessen plus zwarte vruchten, beheerste roosteraroma’s. kruidigheid, zachte tannines, veel sap en de kenmerkende frisheid. Als variëteiten werden gebruikt shiraz (60 procent) en grenache (26 procent), aangevuld door mataro ofwel mourvèdre en 7 procent witte viognier. Exact 100 euro meer kost de Henschke Mount Edelstone 2012 uit de relatief koel Eden Valley. Frisheid is eveneens hierin present, met veel sap en meer complexiteit, denk aan diverse soorten bessen, kruidigheid (o.a. van wat salie en die van het hout) en een snufje zwarte peper. Wat deze wijn zo kostbaar en zo bijzonder maakt is het feit dat de desbetreffede, 16 hectare tellende akker in 1912 met uitsluitend shiraz werd beplant, en dat die honderd jaar oude stokken nog altijd druiven geven. Zeer verfrissend en daarmee zomers zijn de witte wijnen. Zoals de knisperende, loepzuivere Henschke Tilly’s Vineyard 2013, een tevens fruitige combi van sauvignon blanc, semillon, chardonnay, riesling en pinot gris. Milde citrus, frisse citrus en groene vruchten, ze zijn prettig present, samen met een beetje citroenrasp. De druiven kwamen uit twee koelere regio’s, Adelaide Hills en Eden Valley. Flesprijs €18. En andere plezierig product bleek de Henschke Innes Vineyard Pinot Gris 2013 te zijn, ook weer fris gestijld met tegelijk fris-zachte fruittonen en wat notigheid. Voor deze Adelaide Hills wordt €31,75 gerekend. Bestellen kan via www.qvselect.nl.
VINOSTALGIE (39)
De landelijke rust straalt je tegemoet, vanaf deze oude prentbriefkaart met het wijndorp Maisdon (tegenwoordig Maisdon-sur-Sèvre). Er is geen voertuig te zien. Het plaatsje ligt binnen de streek Muscadet Sèvre et Maine en is vandaag de dag bebouwd met voornamelijk keurig witte woningen. Maar de kerk met zijn spitse toren, die staat er nog steeds. En op de velden groeien nu vaak druiven.
. De druif SYRAH, in een aantal landen SHIRAZ genoemd, werd vermoedelijk zo’n 2600 jaar geleden vanuit het Midden-Oosten naar Zuid-Frankrijk gebracht. Daar groeit hij nog altijd; voor sommige rode Rhône-wijnen is het zelfs de enige soort.
Het is ook een variëteit die de zon adoreert en zijn beste wijnen geeft in een warm, droog klimaat. Als syrah met zorg wordt gecultiveerd, bij een lage opbrengst per hectare, dan geeft hij druiven met dikke schillen. De wijn daarvan krijgt niet alleen veel kleur, maar ook aanzienlijk wat tannine – wat het mogelijk maakt om hem te lageren op vat, en later op fles. Een land waar syrah, als shiraz, als nationale specialiteit kan worden beschouwd, is Australië. Daar weet men er sublieme wijnen van te maken, vaak zeer genereus. Voorts kan droge rosé van de syrah delicieus zijn.
Soorten Syrah/Shiraz
Een goede tot zeer goede gemiddelde kwaliteit wordt gesignaleerd met een ster: Argentinië*, Australië (tot de beste gebieden behoren Barossa Valley, Clare Valley, Eden Valley, Great Western, Hunter Valley, McLaren Vale en Padthaway)*, Chili (waar het een stijgende ster is)*, Frankrijk (met voorop de Rhône-reuzen Cornas, Côte Rôtie en Hermitage, foto onder, gevolgd door Crozes-Hermitage en Saint-Joseph; daarbuiten worden imponerende syrahwijnen geproduceerd binnen twee districten van Languedoc, te weten La Méjanelle en Pic Saint-Loup, terwijl er ook aantrekkelijke Zuid-Franse Pays-wijnen van syrah bestaan)*, Griekenland*, Italië, Marokko, Spanje* (minimale aanplant, hoge kwaliteit), Verenigde Staten (vooral Californië, maar ook in o.a. Oregon)*, Zuid-Afrika (waar de aanplant van syrah sterk is gestegen)*, Zwitserland*.
Syrah/Shiraz met extra’s
In nogal wat Zuid-Franse streken voegt men aan syrah andere druivenrassen toe. Soms, denk aan met name Côte Rôtie, is dat wat witte Viognier – een blend die ook in o.m. Australië veel succes heeft. Dankzij deze extra’s kunnen heerlijke rode wijnen ontstaan. Deze speciale selecties zijn onder meer te vinden binnen Côtes du Roussillon (Villages), Faugères Minervois en Pic Saint-Loup. Uit Australië komt de – gewoonlijk zeer geslaagde en meestal betaalbare – mengwijn Shiraz Cabernet Sauvignon.
Lekker bij Syrah/Shiraz
VLEES – boeuf stroganoff (rosé), Chinese vleesgerechten (ook rosé), chili con carne, chorizo, rundvlees, waaronder kruidig bereide biefstuk en runderrollade; voorts past de wijn bij ham (rosé), geitenvlees, schapenvlees en Indiase vleesgerechten (ook rosé).
GEVOGELTE – kalkoen (rosé), kip (rosé), parelhoen (rosé), pekingeend (rosé), piepkuiken (rosé).
WILD – haas, jachtschotel, wildbraad, wild zwijn.
GROENTE – bonenstoofpot, kapucijners met spek (rosé).
PASTA – macaroni met ham (rosé).
Geilweilerhof is een vooraanstaand Duits instituut voor het kweken van wijndruiven in het dorpje Siebeldingen, wijnstreek Pfalz. De Duitsers proberen met het kruisen van druiven nieuwe soorten te vinden die beter bestand zijn allerlei ziekten en extreme omstandigheden. Voordat een druivensoort wordt toegelaten, maakt men er wijn van, echter nog zonder een naam maar met een nummer.De Gf 64=170=1 bijvoorbeeld is een kruising van bacchus en seyval blanc die nooit werd toegelaten, maar voor kweekverzoek nog steeds ter beschikking staat. Aldus de toelicht van etikettenverzamelaar Bert Wentzel, bertwentzel@hetnet.nl, uit wiens collectie dit label afkomstig is.
[socialring]
Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.