MAANDMAGAZINE – JANUARI 2025

Voor wie het deze maand ‘droog’ wil houden, maar het leven toch wil blijven vieren, heb ik een drietal aantrekkelijke alcoholvrije bubbels geselecteerd. Zelf moet niet ik er niet aan denken om bij het avondmaal geen wijn te gebruiken, alleen omdat Julie’s gerechten nog beter gaan smaken, dus worden vooral plezierige tafelgenoten aanbevolen. Waaronder uiteraard diverse rode winterwijnen. Voorts verschijnen verwarmende toppers uit de Barossa Valley (Australië) in beeld. En voor wie tijdens deze koude, donkere dagen even weg wil dromen in een zonnige Griekse wijnstreek heb ik een reportage gemaakt over Nemea en omgeving. Tot de andere items behoort een gesprek met de bijkans legendarische Limburgse wijnrestaurateur Fons Stevens.

 

Het heeft lang geduurd, maar mijn MEMOIRES MOVIE is nu eindelijk beschikbaar via een openbaar kanaal. Het betreft een ruim 50 minuten durende film waarin ik ontspannen en onthullend terugblik op een halve eeuw in de wereld van de wijn. Alle mogelijke belevenissen, anekdotes, voorvallen en activiteiten komen vaak vrolijk ter sprake en in beeld. Vermoedelijk is het de allereerste gefilmde autobiografie die een Nederlandse auteur ooit heeft gemaakt.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

Artis Chardonnay – alcoholvrij
France
Nee, er staat geen dier op het etiket van deze Artis, maar een vrolijke bruidegom. De alcoholvrije Artis lijn werd in Zuid-Frankrijk (Carcassonne) gecreëerd door de grote wijngroep Cordier. De bescheidend bubbelende Artis Chardonnay heeft een pittig frisse smaak waarin o.a. groene appel waarneembaar is plus een partje peer. Het vleugje mildheid is te danken aan de 4,4 gram suiker. De richtprijs voor deze nuchtere en toch vrolijke toast op het nieuwe jaar bedraagt €9,50. Verkooppunten via www.cordier-wines.nl.

Hola! Barcelona – alcoholvrij
Spain
Het nieuwe jaar sober starten en toch feestelijk? Een van de mogelijkheden is de alcoholvrije Hola! Barcelona. Die niet ver van Barcelona gemaakt wordt door twee Belgische ondernemers, Christopher Heirweg en Christel Weemaes – die zich tot doel stelden om de best mogelijke Cava’s van organische geteelde druiven te maken. De uit de voor Cava  gebruikelijke druivenrassen (macabeo, parellada, xarel.lo) samengestelde, alcoholloze bubbel heeft een pittig-frisse smaak met zowel frisse (grapefruit & co) fruittonen als ietwat milde (5 gram suiker), en is in zijn soort gewoon heel, héél agradable. Fles €6,99 bij www.ah.nl, zie ook de banner.

 

 

Natureo rosé – alcoholvrij
Spain
Trefzeker heeft het familiebedrijf Torres een nieuwe wijn gecreëerd binnen de alcoholvrije lijn Natureo. Het betreft een sparkling rosé op basis van cabernet sauvignon en syrah. Wijnliefhebbers die om wat voor reden ook geen alcohol mogen of willen gebruiken zullen er blij mee zijn. Want de nieuwe Natureo heeft een pittig fris karakter, smaakt op sappige wijze  lekker levendig, en offreert in zijn behoorlijk droge smaak plezierig wat fruit van aalbessen, met nog een vleugje aardbeien. Via internet zijn diverse aanbieders te vinden waaronder www.alcoholvrijshop.nl, www.boonstrawijnen.nl, en www.gall.nl. Meer adressen kunnen worden opgevraagd bij www.walravensax.nl. Reken op €8,99 à €9.99.

Baron von Maydell Grauer Burgunder 2023
Baden
De man achter deze wijn is geen baron, maar behoort wel tot de Duitse wijnadel. Want met zijn wijnen heeft hij tientallen medailles en andere bekroningen in de wacht gesleept. Het betreft Siegbert Bimmerle, wijnbouwer in Baden (rechts). Siegbert is een perfectionist die met behulp van de best mogelijke technieken heel precies en heel deskundig – en in een spectaculaire kelder – tot in groot detail de wijnbereiding verzorgt, op basis van net zo precies en deskundig geteelde druiven. Waarbij hij niet bang is om soms een klein zoetje in de wijnen te houden. De elegant ferme Baron von Maydell Grauer Burgunder 2023 smaakt op vrij levendige wijze dan ook een tikje mild (richting peer), en is tegelijk zowel sappig fris als een tikje kruidig, met nog een nootje toe. Kostelijk bij o.a. een quiche lorraine. Flesprijs €8,59 bij www.plus.nl.

Benito Santos, Pequeño Santos Albariño 2023
Rías Baixas
Een van de wijnpioniers binnen het groene Rías Baixas, Galicië, was Benito Santos. Al begin jaren zestig begon hij onder eigen naam wijn te maken van de toen nog obscure maar later wereldberoemde regionale variëteit albariño. De tegenwoordig aan Miguel Angel García behorende kelder, waarin wijnmaker José Antonio Porto zijn vak met verve beoefent, staat zo’n 500 meter van de oceaan en verwerkt niet alleen druiven van eigen grond (12 hectare), maar ook van circa 40 procent aangekochte. Zijn Pequeño Santos 2023 is een allesbehalve ‘kleine’ wijn. Want hij smaakt sappig en zuiver, is goed gevuld en trakteert op zowel mild fris citrusfruit als een tikje notigheid. Verrukkelijk bij vis. Adviesprijs €16,50, verkooppunten via www.heisterkamp.com.

 

 

Pauly Helden Riesling 2019
Mosel
Het wijngehucht Lieser, in het hart van de Duitse Moezelvallei, is waar Alex Pauly zijn kelder, zijn designachtige proeflokaal en de meeste grond van zijn 10 hectare tellende wijndomein bezit. Critici hebben hem bejubeld als een stijgende ster binnen de regio. Dit vanwege zijn authentieke, hoogwaardige Rieslings waarvoor de druiven doorgaans tegen zeer steile hellingen groeien. Bovendien kunnen deze Rieslings meestal goed rijpen, zoals de 2019 van de Lieserer Niederberg-Helden akker. Uiteraard heeft deze duidelijk rijpe tonen in zowel zijn geur als smaak, maar tegelijk zijn er frisse, bijna mineralige zuren. Die op hun beurt tegenspel krijgen van mild fruit (witte vruchten, citrus). Importeur www.heisterkamp.com hanteert een adviesprijs van €23,15.

Rêve d’une Dame Viognier 2023
Pays d’Oc
 De dromende dame in kwestie is Aurélie Vic (links op de foto, samen met haar man Jérôme), de zeer gedreven en bedreven wijnmaakster van Domaines Robert Vic in de Languedoc. Haar vrij vlezige Viognier is niet mild mollig gestijld, maar enigszins kruidig, met nog een nootje toe, terwijl zacht citrusfruit dient als decor. Aspecten die deze wijn een droom van een partner maakt bij enigszins kruidige visgerechten, zoniet kip van de grill. Bij www.hema.nl kost dit aardige alternatief voor Chardonnay €7,99.

 

 

Simonnet-Fèbvre,  Saint-Bris Sauvignon 2022
Saint-Bris, Bourgogne
In Chablis, noordelijke Bourgogne, heeft het wijnhuis Simonnet-Fèbvre gedurende ruim 180 jaar een klinkende reputatie opgebouwd. Een reputatie die sinds 2003 alleen maar verstevigd werd na te zijn overgenomen door Maison Louis Latour, gevestigd in hart van Bourgogne. Crémants de Bourgogne en wijnen uit Chablis zelf zijn de grote specialiteiten, maar het bedrijf levert ook fraaie wijnen van naburige kleinere streken. Zoals uit Saint-Bris, dat slechts zo’n 135 hectare bestrijkt – en alleen beplant is met sauvignon blanc (plus wat gris). De Saint-Bris Sauvignon 2022 smaakt nog volstrekt vitaal, maar voller, wat zachter en zelfs iets vetter dan een gebruikelijke Sauvignon Blanc, met alleen een lichte plantaardigheid, een ondertoon van mild wit fruit, richting peer en citrus, en subtiele snufjes kruiden plus specerijen. Bij een hartige groentetaart hebben we er zéér van genoten. Fles €13,50 bij www.heerenvanheusden.nl, zie ook de banner.

Valdoyeros Verdejo Cuvée Especial 2023
Vino de la Tierra de Castilla y León
Nederland is verrukt van Verdejo. Voor de variant uit Rueda is ons land zelfs de grootste buitenlandse afnemer. Ook in de regio rond Rueda groeit de gelijknamige witte druif heel goed, waarvan de Valdoyeros 2023 een smakelijk bewijs vormt. Deze Castilla y León is sappig fris, goed gevuld en verleidelijk fruitig, met mildfrisse aspecten van o.m. perzik als peer. Hij werd gemaakt en gebotteld in La Seca, een wijndorp binnen het Rueda gebied. Bij www.aldi.nl kost een fles €5,99.

 

Bon Remède Signature 2023
Ventoux
Het wijndorp Mazan, aan de voet van de Mont Ventoux, is de geboorteplek van Bon Remède. De wijn komt deels van het 28 hectare omvattende Domaine la Bon Remède, (dat al drie generaties gepassioneerd gedreven wordt door de familie Delay) en deels van aangekochte druiven. Het zijn vooral mild, sappig fruit (van zwarte vruchten en rijpe bessen) en donkere tonen (waaronder die van drop) die samen met wat kruidigheid deze stevige, soepele Ventoux typeren. Voor deze zonnige compositie van 70 procent grenache en 30 syrah wordt €8,95 gerekend door www.josbeeres.nl, zie de banner. .

Cueva del Chamán Garnacha Tintorera 2023
Almansa
In en rond het sport-, cultuur-, feesten- en vooral wijnminnende dorp Alpera, pal oostelijk van de Spaanse Hoogvlakte, staan veel; druivenstokken, in totaal zo’n 3000 hectare. En dat op ongeveer 900 meter hoogte, verspreid over een weids plateau (foto). Het is mede dankzij deze ligging, die voor een relatief koel microklimaat zorgt, dat de plaatselijk coöperatie Bodegas Santa Cruz de Alpera heel aromatische wijnen kan vervaardigen. De specialiteit is biologische Garnacha Tintorera, afkomstig van een garnacha variant (elders alicante bouschet genoemd) die veel tint, dus kleur geeft. En veel smaak, zoals de jaargang 2023 overtuigend aantoont. Want deze plezierig drinkbare, soepel-vlezige wijn trakteert gul op zwoel zwart fruit, zoals van hele rijpe bramen en bessen – en doet sterk denken aan een goede cru uit de Beaujolais. Hij werd ook à la Beaujolais vergist, en vraagt net als een Beaujolais om koel te worden geschonken. Fles €9,95 bij www.bosmanwijnkopers.nl.

 

 

Esporâo Monte Velho Reserva 2021
Vinho Regional Alentejano
Een hoekige, versterkte witte toren markeert al van ver Herdado de Esporâo, een giga landgoed in de Portugese Alentejo. Het omvat 1840 hectare, inclusief een groot, klimaat temperend, 120 hectare bestrijkend binnenmeer, alsmede 1000 hectare met bos en 441 hectare met druivenstokken. Waarop bijna 37 verschillende druivenrassen worden geteeld. De zeven eeuwen oude bezitting levert o.a. de smakelijke, zacht frisse rode Monte Velho Reserva, een vatgerijpte blend van vijf druivenrassen. Op enigszins zwoel wijze smaakt de jaargang 2021 naar zowel donkere aroma’s als zondoorstoofde, rijpe zwarte vruchten, terwijl tevens een zachte kruidigheid present is. Allemaal zaken die ‘m  heel heerlijk doen smaken bij o.a. een winterse stoofgerechten en chili con carne. Richtprijs €8,90, verkoopinfo via www.dgswijn.nl.

Juvéniles Malbec 2022
Cahors
In de 27 hectare bestrijkende wijngaard van Château du Cèdre is goed te zien hoe stenig grond is, en hoe allerlei onkruid tussen de stokken groeit. Wat te danken is aan het organisch cultiveren van de druiven. Gecertificeerd gebeurt dit al sinds 2012. We zijn in Cahors, dus malbec is de dominerende variëteit. De familie Verhaege gebruikte malbec – in dit geval van vijftien tot dertig jaar oude stokken – zelfs als enige druif voor de Juvéniles 2022. Een alleen in beton gelagerde, inviterende Cahors. Die niet te zwaar is (12,5 procent alcohol), een aangename frisheid bezit, en via zijn vlezige smaak trakteert op vooral bessig fruit plus hints van laurier en kruiden. Deze in een Bourgogne-fles gepresenteerde Cahors wordt door www.colaris.nl aangeboden voor €12,95.

 

 

Mocavero Primitivo 2023
Salento
Binnen Salento, diep in Italië’s zonnige zuiden, je zou het de hak van de Italiaanse laars kunnen noemen, beoefent de familie Mocavera al zo’n 75 jaar wijnbouw. Met succes, want de tegenwoordig door de gebroeders Francesco en Marco vervaardige wijnen worden naar meer dan 25 landen geëxporteerd. Een heel kenmerkende, want gemaakt van een streekdruif, is de Primitivo. De jaargang 2023 heeft een stevig fundament (14 procent alcohol), ontving ruim drie maanden vatrijping, en is nu perfect op dronk met behalve een hint van frisheid ook rijpe tonen in zijn kleur, geur en smaak. Het zondoorstoofde zwarte fruit is mild (de wijn bevat 4 gram suiker per 100 ml) en een bescheiden, zachte kruidigheid completeert het geheel. Wij hebben van deze Primitivo prettig genoten bij zacht gestoofd draadjesvlees. Richtprijs €10,50, verkoopinfo via www.vinites.com.

Oscura Syrah 2023
España
Het was vlak voor de oogst van 2017 dat de immer groeiende groep Les Grands Chais de France een belangrijke bodega verwierf op de Spaanse Hoogvlakte, binnen La Mancha. Het betrof Bodegas Castillo de Aresan dat vijf jaar eerder zijn kelders had gemoderniseerd. Het duurzaam cultiverende bedrijf beschikt vandaag de dag over 172 productieve hectaren, verdeeld over meer dan dertig percelen. Een voor zijn regio zeldzame wijn is een pure Syrah, de Oscura 2023. De Spaanse zonnewarmte heeft ‘m een zwoelige, milde smaak gegeven met zachte tonen van zowel zwart fruit als drop. Soepel, vlezig en gespierd is de wijn eveneens. Bij een lang gegaarde stoofschotel en wild met een milde smaak is deze Oscura een aangename tafelgenoot, voor een bescheiden €6,99. De aanbieder is www.dirckiii.nl, zie de banner.

 

 

Phebus Patagonia-Argentina Reserva Malbec 2022
Patagonia
Na eerder te zijn neergestreken in Mendoza, om daar hoogwaardige Malbecs te maken, kocht het Franse echtpaar Hervé en Diane Joyaux Fabre een domein van 80 hectare, compleet met kelder, in de Río Negro Vallei van het zeer zuidelijke, zeer koele Patagonië. Dit gebeurde in 1999. En ook daar wisten ze van Malbec echt mooie wijnen te maken. De Phebus Patagonia Reserva bijvoorbeeld die zorgvuldig werd vergist, en vervolgens voor meer dan de helft te rijpen werd gelegd in vaten van Frans eikenhout, gedurende een jaar. Dat de jaargang 2022 een zachte frisheid heeft, is geen wonder, da’s inherent aan zijn geboortestreek. Daarnaast smaakt-ie lekker sappig, stevig en op aangename wijze naar zowel zwarte vruchten, waaronder kersen, als donkere aroma’s, met als toegift een beschaafde kruidigheid, dit dankzij de fustopvoeding. Deze Malbec werd terecht internationaal bekroond met 90 en 91 punten. Richtprijs €12,50, adressen via www.monnik-dranken.nl.

Quinta do Tedo 2022
Douro
Zijn leven was en is rijk gevuld. Vincent Bouchard stamt uit een Bourgondische wijnfamilie (van het huis Bouchard Père & Fils), studeerde wijnmarketing in Amerika (waar hij zijn toekomstige vrouw ontmoette), is exportmanager voor een handvol kleine kuiperijen – en kocht in 1992 een historisch wijndomein in het dal van de Douro. Dit bestaat ongeveer 250 jaar, heet Quinta do Tedo en heeft 12 productieve hectaren (plus een olijfgaard). Uiteraard levert het Port, diverse soorten, maar in mindere mate ook onversterkte Douro wijnen. Zo vervaardigde wijnmaker José Alves van drie Portugese druivenrassen de hoogwaardige Rouge 2022 als tafelmaat voor winterse vleesgerechten. De stevige, verwarmende smaak is gevuld met specerijen, kruiden, donkere aroma’s en een zonnige, rijpe melange van zwarte vruchten. Bij www.okhuysen.nl (zie de banner) kost een fles €16,75.

 

 

Sâo Lourenço 2019
Bairrada
De ondernemende Fladgate groep van Ports als Croft, Fonseca en Taylor’s bezit ook een prachtig wijngoed in het hart van Bairrada, een Portugese wijnstreek tussen Oporto en Lissabon. Deze bezitting, waarvan de gehele, 61 hectare bestrijkende wijngaard sinds 2009 werd herplant, is Colinas de Sâo Lourenço. Mede met hulp van een wijnconsulent uit Bordeaux, Pascal Chatonnet, is het herboren domein echt goede Bairrada’s  gaan voortbrengen. Zoals de donkerrode Sâo Lourenço 2019. Deze melange van touriga nacional, merlot, syrah en cabernet sauvignon heeft een duidelijk donkere toonzetting (laurier, leder, drop) tegen een zacht fruitige (rijpe zwarte vruchten en bessen) achtergrond en een zacht kruidige (dankzij een gedeeltelijke opvoeding in gebruikte Franse vaten). Wat ‘m tot een mooie winder- en wildwijn maakt. Richtprijs €11,65, verkooppunten via www.kwastwijnkopers.nl.

Vidal Fleury 2021
Côtes du Rhône
Het oudste, continu opererende wijnbedrijf van de gehele Franse Rhône-vallei is vermoedelijk Vidal-Fleury. Waarvan de origine terug gaat tot 1781. Bij gebrek aan opvolging werd het anno 1984 overgenomen door (plaatsgenoot) Guigal, die er vervolgen stapsgewijs grote investeringen heeft gedaan. Waaronder de bouw van een eigentijds keldercomplex. Dit alles is de wijnkwaliteit ten goede gekomen. Zo kan de rode Côtes du Rhône van Vidal Fleury als een vaste waarde worden beschouwd, wat zijn weerklank heeft gevonden in allerlei bekroningen. Het oogstjaar 2021 – dat een meerderheid grenache bevat, naast o.m. syrah en mourvèdre –  staat stevig in zijn schoenen, met milde nuances van kersen, bramen en andere zongerijpte zwarte vruchten, terwijl ook donkere aroma’s aanwezig zijn en een kleine beetje kruidigheid. Fles €9,99 bij www.gall.nl, zie ook de banner.

***

HET BESTE VAN BAROSSA

Vanaf de jaren veertig van de 19^e eeuw emigreerden Duitse Lutheranen naar Australië, uit angst om in eigen land te worden vervolgd. Velen van hen streken neer in Barossa Valley, niet ver van Adelaide. Ze waren gewend om wijn te drinken, en begonnen daarom druivenstokken te planten. De eerste die dat deed, was Johann Gramp, in 1847. Dankzij dit initiatief, en zeker ook dankzij de technisch vernuftige Australiërs, is uiteindelijk in Barossa Valley, waar je nog veel Duitse namen tegenkomt, een bloeiende wijnindustrie ontstaan. De proefprofs van Perswijn hebben dit gebied een aantal rode toppers van diverse druivenrassen geselecteerd. Deze wijnen, afkomstig uit de overkoepelende herkomstbenaming Barossa en het subgebied Barossa Valley, ontvingen ten minste 16 punten van een mogelijke 20. Diverse prijzen zijn richtprijzen, en per 1 januari kunnen flesprijzen inmiddels wat verhoogd zijn. Er werd geproefd uit Versatile glazen van Grassl Glass.

Charles Melton, The Father in Law Shiraz 2020
GEUR intens en donker, zoethout, confiture
SMAAK kruidig en sappig, aards, warm, zwoel
www.adbibendum.be, €33

Glaetzer, Bishop Shiraz 2021
GEUR zwoel, kersen, zwarte peper, olijven
SMAAK dik en machtig, rijk, tannine, getypeerd
www.colaris.nl, €28,50

Kaesler, The Bogan 2018
GEUR breed en zwoel, peperig, intens
SMAAK jammig en rijp, mooie tannine, verleiding
www.pallaswines.nl, €35 à €39

RedHeads, Dogs of the Barossa Shiraz 2018
GEUR warm en kruidig, pruimen, confiture
SMAAK verleidelijk, zwoel, rond, zacht, goede tannine
www.poot.nl, vanaf €39,95

RedHeads, Princess Of Thieves G.S.M 2020
GEUR heerlijk zoet fruit, peperig, zwoel, kersen
SMAAK zacht en mondvullend, balans, fruit, goede tannine
www.poot.nl, €23,95

Sons of Eden, Kennedy Grenache – Shiraz – Mourvèdre 2021
GEUR mooi intens fruit, jam, zwoel, peper, kruiden
SMAAK heerlijk fruit en sap, krachtig, olijven, zuren, goede tannine
www.wijnhandel-peeters.com, €26.95

Sons of Eden, Marschall Shiraz 2021
GEUR pruimen, leer, tabak, zoete pruimen
SMAAK mooi fris en elegant, lichte tannine, zoet fruit, fijne zuren
www.wijnhandel-peeters.com, €26.95

Two Hands, Bella’s Garden Shiraz 2020
GEUR donker, zwoel, olijven, peperig, intens, gember
SMAAK puur en elegant, rijp, intens, fijne tannine
www.vinvinwines.nl, €30 à €50

Two Hands, Brave Faces Grenache – Mourvèdre – Shiraz 2022
GEUR heerlijk fruit, kersen en bloemen, breed, open
SMAAK zacht en elegant, mooie zuren, fris, lengte
www.vinvinwines.nl, €20 à €30

Yalumba, Samuel’s Collection Bush Vine Grenache 2020
GEUR zwoel, tabak, kersen, eucalyptus, jam
SMAAK zacht en vol, rijk, milde zuren, balans
www.wijnkring.nl, €19,95

Geïnteresseerd in Perswijn magazine? Klik hier als je een abonnement wilt https://perswijn.nl/abonnement/

***

ZEVEN WIJNWENSEN
VOOR HET NIEUWE JAAR

1. Weg met zware wijnflessen.
   Er zou een wereldwijde boycot van zowel importeurs als consumenten moeten komen tegen zware flessen voor stille wijnen. Het maken en distribueren daarvan botst immers volledig met principes van duurzaamheid.

2. Meer alternatieven voor de wijnfles van nu
   Waarom is hij van glas? En bevat 0,75 liter? Is hergebruik een optie, met statiegeld? Kan hij niet gewoon worden afgeschaft, net als de melkfles?

3. Nog meer schroefdoppen.
   Want kurken zijn ondingen die je ook nog met een apparaat moet verwijderen. Bovendien is het alom bewezen, ook bijvoorbeeld op Château Margaux, dat schroefsluitingen de wijn beter in conditie houden.

4. Minder zoet in rode wijnen.
   Het lijkt een vreemde wereldtrend te zijn om rode wijnen uit te brengen met, zo te proeven, een hoger suikergehalte dan voorheen. Het vermelden daarvan, op achteretiketten, gebeurt nu ‘verscholen’ achter een scancode, maar zou natuurlijk duidelijk met een cijfer moeten gebeuren (net als het alcoholpercentage). Alleen al wijnliefhebbers die op hun suikerinname willen letten, zouden dat zeer waarderen.

5. Strafaccijns voor te veel alcohol.
   Onversterkte rode wijnen uitbrengen met 15 of meer procent alcohol is de dwaasheid ten top, maar het gebeurt. Een wettelijke limiet van 14,5 procent (of liever nog 14 procent) zou zeer wenselijk zijn.

6. Correctere spelling van wijnnamen.
   Je houdt het niet voor mogelijk hoe vaak wettelijk beschermde wijnnamen als Champagne, Médoc, Chianti, Sherry, Port en noem maar op abusievelijk met een onderkast worden gespeld – ook in wijntijdschriften, boeken en artikelen. Wat weer te wijten is aan woordenboeken als de van Dale. Waar Champagne als champagne wordt gespeld, alsof het een soortnaam zou zijn, net als cola.

7. De term masterclass goed gebruiken.
   Een wijnpresentatie of lezing met proeverij is beslist géén masterclass (waarin een ‘meester’ pupillen een bepaalde taak laat verrichten en die vervolgens beoordeelt en bespreekt), maar in de wijnwereld gebruikt men de term volop verkeerd.

***

 

 ***

NEMEA & NAFPLION

De grootste wijnvallei van Griekenland en wellicht de gehele Balkan ligt achter enkele lage bergen bij Nemea, een Grieks gehucht op de Peloponnesos. De streek telt ongeveer 2500 hectare. Heel wat alleenstaande huizen in het dorp Nemea hebben roestvrijstalen gistingstanks op hun terrein staan, omdat er wijnbouwers wonen en werken. Ook druivenakkers vind je in Nemea zelf; ze lopen door tot op de hellingen van nabije heuvels. Een echte gistingshal is te zien achter de poort van Palivou Estate dat, met een eigen, organisch gecultiveerde akker van 40 hectare (die reikt tot 420 meter hoogte), een van de grotere producenten ter plekke is. Het familiedomein beschikt over een uniek proeflokaal: een fraai gerestaureerde historische treinwagon (foto onder). Veruit de belangrijkste blauwe variëteit die op dit domein – en heel Griekenland – geteeld wordt, is de agiorgitiko, letterlijk vertaald st. george druif (rechts). Er worden uiteenlopende wijnen van gemaakt, van frisse rosés tot rode die zo robuust zijn dat ze als lokale bijnaam hebben ‘Bloed van Herakles’. Onze gastvrouw op Palivou stelt dat hun jonge rode wijn ‘eenzelfde impressie geeft als de druiven die je in september in onze wijngaard proeft’. Mijn eigen notities over de geproefde rode Palivou varianten lezen als die over Merlots, gezien hun soepele structuur, donkere aroma’s en zondoorstoofde zwarte fruit. De Palivou domeinwijnen gaan op vat, twaalf tot achttien maanden, en plegen meer alcohol te hebben dan de correcte, houtloze rode merkwijn Anemos. Eigenlijk alle soorten vallen binnen de categorie wild en winter. De plezierigste witte wijn, waarvoor de druiven een hoog gelegen, relatief koele akker groeien, is de witte Anemos. Deze melange van  moschofilero (meerderheid) en roditis smaakt vrij vol, sappig. kruidig en enigszins naar vers geplukte witte druiven, met ook wat bladgroen: prima bij gebakken of gegrilde verse zeevis. En zowaar, men produceert tevens een op vat vergiste, mild fruitige Viognier. Graag had ik ook de rosé van moschofilero geproefd, maar die was uitverkocht.
Behalve relatief jongen wijnen biedt Nemea stokoude archeologische vondsten. Een aantal kan bekeken worden in een klein plaatselijk museum. De verzameling bestaat o.a. uit vazen,  kannen, kommen en sieraden. De voorwerpen werden grotendeels gevonden in en rond de Tempel van Zeus, pal naast het museum. Aanvankelijk resteerden er slechts drie zuilen van het in 330 voor Christus gebouwde monument, maar dankzij een Amerikaans renovatie initiatief werd dat aantal meer dan verdubbeld. Naar verluidt zou Zeus op de Peloponnesos geboren zijn. Als eerbetoon aan deze god werden bij Nemea dezelfde spelen georganiseerd als in het meer westelijke Olympia, waaronder boksen, discus werpen, lange-afstandsrennen, ver springen en worstelen. Bovendien bestonden wedstrijden met paarden. De eerste spelen van Nemea vonden plaats in 573 voor  Christus, en dat gebeurde grotendeels in een rechthoekig openlucht stadion (lengte ruim 192 meter) waar vierduizend toeschouwers konden kijken. De kale resten van dat stadion, dat je bereikt via een tunneltje, bestaan nog steeds. Overigens ontvingen de winnaars geen medailles of andere versieringen, maar… een tak selderij.

Vanuit Nemea is het hooguit een half uur rijden naar een van Griekenlands mooiste, maar bij toeristen minst bekende havensteden, het ruim 33.000 inwoners tellende Nafplion (waarvan de naam ook andere spellingen heeft; havenfoto helemaal boven). Het bevindt zich zo’n 95 kilometer van Athene. Behalve een eigen acropolis heeft de plaats een op 216 meter hoogte gelegen versterking, het door Venetiërs gebouwde Palamidi, het grootste vestingcomplex van heel Griekenland. Te voet kun je het bereiken via 857 traptreden. Als beloning voor deze inspanning krijg je een spectaculair uitzicht over de baai, met het daarin liggende 15^e-eeuwse Bourtzi fort (foto helemaal onderaan), alsmede over  de stad en de wijde omgeving.  Behalve Venetiërs hebben vooral Ottomanen/Turken hun stempel op Nafplion gedrukt, net als overigens op het hele land, eeuwenlang. Pas in 1831, na een negen jaar durende onafhankelijkheidsoorlog, werd Griekenland weer een zelfstandige staat – en fungeerde Nafplion als de eerste hoofdstad. Nog altijd heeft het oude, gezellige centrum niet alleen veel sfeer, maar tevens een zekere aristocratische allure, dankzij enkele statige panden (zoals de admiraalswoningen en het stadhuis op het Trion Navachonplein), marmeren plaveisels en standbeelden. Het is er heerlijk slenteren, en de terrassen, zoals die op het centrale Syntagma Plein (rechts) zijn zeer uitnodigend. Aan dit plein ligt ook het Archeologisch Museum waarvan de collectie teruggaat tot de prehistorie. De mooiste kerk ter plekke is een voormalige moskee, de 18^e-eeuwse Arghios Georgios met als onderdeel van zijn weelderige interieur een kopie van Leonardo da Vinci’s schilderij ‘Het Laatste Avondmaal’. Dit laatste bezoek zou wellicht een passend besluit kunnen vormen van dit kleine, historisch rijke wijnavontuur.

 

***

 

 ***

 

SCHILDERIJ VAN DE MAAND

Schilderend spring ik deze maand naar Zuid-Amerika, waar het nu volop zomer is. En dat gebeurt met een behoorlijk groot schilderij van een met o.a. stenen bedekte weide hoog in de Andes. Dit imposante gebergte, dat veel wijnstreken van zowel Argentinië als Chili irrigatiewater levert, heb ik eerder geschilderd, vanuit de lucht (uit een KLM toestel) en vanaf de grond (bij een wijndomein), maar nooit eerder in het massief zelf. Wat mogelijk werd dankzij een inspirerende foto in het World Wild Life magazine. Voor meer details over het met acrylverf en pastelkrijt vervaardigde ‘Stenen weide, hoog in de Andes’, zie Landschappen op www.vinpressionist.com.

 

***

MEMORIES ARE MADE OF THIS (10)

 Fons Stevens blikt terug

Aan weinig personen heb ik met zo veel plezier een nieuw boekexemplaar uitgereikt als lang geleden aan Alfons (‘Fons’) Stevens. Want deze kordate, snel sprekende eigenaar van Prinses Juliana in Valkenburg was behalve een grote gastheer ook een wijnliefhebber/wijnkenner die zelf naar wijnstreken reisde om ter plekke inkopen te doen. Toen ik hem in 1980 uitvoerig interviewde, lagen alleen al in de restaurantkelder veertigduizend flessen, terwijl Fons bovendien voorraad hield voor zijn wijnhandel Cave Fauquemont.

Op het internaat Rolduc in Kerkrade, waar de kleine Limburger een jaar of zes verbleef, werd niet alleen vaak Frans gesproken maar tevens wijn gedronken. De priesters kochten de wijn vaten tegelijk, en met vaste regelmaat gingen studenten bij hun professoren ‘op de fles’. In het seizoenbedrijf van Fons’ ouders werd ook wijn geschonken, ja zelfs gebotteld, maar op de Hotelschool ontdekte hij ‘veel betere Rijn- en Moezelwijnen dan die wij hadden’. Met adressen van aanbevolen producenten stapte Stevens dus halverwege de jaren dertig op de Moseltalbahn die Trier met Cochem verbond, stapte uit in Piesport en Ürzig, en ging inkopen doen.

Anno 1950 werd Prinses Juliana een jaarbedrijf, wat Fons deed besluiten ‘om mijn Franse wijnkennis te vergroten’. In de Bourgogne en Beaujolais ontving hij hulp van de fameuze restaurateur Alexandre Dumas, van de eveneens beroemde wijnmakelaar Albert Pochon (‘een fenomeen die Bourgognes leverde aan sterrenzaken als Lucas Carton en La Tour d’Argent’) en van Beaujolais producent Victor Peyret. ‘Alleen al in de Beaujolais kochten we elk jaar zes à acht fusten van Beaujolais Villages, Juliénas en ander crus, bedoeld om hier te bottelen.’  Samen met Pochon werden topdomeinen in de Côte d’Or bezocht. ‘Hij stond al om acht uur ’s ochtends voor de deur van Hôtel de La Poste in Beaune, bij de lunch werd alleen mineraalwater gedronken, Pochon wilde altijd buiten proeven – en hij kocht nooit ter plaatse.’

In 1954 vond Stevens het tijd worden om zich te verdiepen in Bordeaux. Zijn eerste aankopen werden gedaan via het huis Cruse, waarvoor hij een introductie had gekregen van wijnhandel Koster & Thijs. De Zuid-Limburger werd gastvrij ontvangen, mocht zelfs bij Cruse logeren en herinnerde zich nog goed de eerste lunch, ‘houtduif met Château Léoville-las-Cases 1928’. Tot zijn eerste aankopen behoorden 150 flessen elk van de châteaus Cheval Blanc, Lafite-Rothschild en Latour. ‘Ik betaalde 8,40 gulden per fles en heb met die wijnen wel twintig jaar gedaan.’ In de Médoc werd hij goed bevriend met de familie Cazes, de eigenaresse van Château Lynch-Bages. Nog hechter werd de vriendschap met Henri Martin van Château Gloria. Vanaf 1957 kocht Prinses Juliana alle goede jaren rechtstreeks bij deze in Saint-Julien gesitueerde cru bourgeois. ‘Médocs’ zo stelde Fons, ‘zijn vrienden van de dokter. Het zijn tonische wijnen, dankzij de grond daar.’

Pionierswerk verrichte de hotelier-restaurateur eveneens met enkele witte Loire-wijnen die al wel bekend waren in Parijs doch niet in de Lage Landen. ‘Een oud-minister die wekelijks in Parijs kwam tipte enkele namen van goede wijnbouwers, en in Parijs zelf zag ik bij Prunier de Sancerres van Lucien Picard en Picard-Crochet op de kaart staan.’ Begin jaren zestig kocht Fons Stevens zijn eerste Sancerre voor 5 franc per fles ‘maar nu mag je blij zijn met 21 franc’. ‘Zonder te forceren heb ik onbekende wijnen gepropageerd; op een gegeven ogenblik werd Sancerre bijna als water gedronken.’ En vanuit de Elzas haalde hij wijnen bij Léon Beyer, de grote leverancier van Franse sterrenrestaurants die tot dan alleen met de Bijenkorf zaken had gedaan. Een van Fons Stevens’ vele wijnwijsheden luidde: ‘Het etiket is zeker niet zaligmakend’.

***

 

WIJN IN BEELD (1)

In kunstenaarsdorp Abcoude is een handvol amateur fotografen actief, en zelfs al  tien jaar verenigd in de Fotoclub Abcoude. Een van hun maandelijkse opdrachten had als onderwerp… wijn. Wat een aardige variatie aan nieuwe en bestaande beelden heeft opgeleverd, waaronder twee fraaie stillevens van Fred Schaaf. www.fotoclubabcoude.nl  

 

 

 

 

 

***

FLATERS AAN TAFEL

Mijn allesbehalve serieuze paperback Flaters aan tafel verscheen ruim 35 jaar geleden bij Mondria Uitgevers. Het boekje bestond uit een verzameling blunders die bekende, minder bekende en volstrekt onbekende Nederlanders aan tafel (mee)maakten, thuis of in restaurants. De uitgave werd gegarneerd met knappe, cartoonachtige tekeningen van de briljante, internationaal bekroonde Bert Witte (1943-2012).

Lang geleden was Ed Bosch, toen directeur van het dames- en kinderconfectiebedrijf Eduard Bosch Beheer, verliefd op ene Pia, telg uit een bekend Nederlands geslacht uit het grootwinkelbedrijf. Beiden waren te gast op een zeer deftig galadiner. Smoking en ‘lang’, het restaurant zat er vol mee. Midden onder de maaltijd gaat Pia enigszins verzitten en laat een knalharde wind, hoorbaar in de hele zaal. Met veel flair draait ze zich onmiddellijk om, richt de blik verontwaardigd op een oudere heer achter zich, en roept: ‘Nou Ed, die meneer kan er ook wat van!’.

***

 

 Grand Polaire (Grote Poolster) heet de wijngaard op Japans grootste eiland, Honsjoe, waar sinds 2003 witte wijn wordt gemaakt: een zeer aromatische met tonen van citrusfruit en peer. Deze wijn, die koshu druiven als basis heeft, wordt geproduceerd door Sapporobeer dat zelf gevestigd is op het noordelijke eiland Hokaido. Aldus de toelichting van verzamelaar Bert Wentzel (jokebertwentzel@gmail.com) die dit label selecteerde uit zijn wereldwijde collectie.

 

 

 

 

 

 

Disclaimer. Alle afgebeelde foto’s op deze website in dit maandmagazine zijn afkomstig van de auteur zelf of werden rechtenvrij c.q. met toestemming verkregen van wijnproducenten, wijnorganisaties, wijnhandelaren, promotiebureaus, streek- en landenorganisaties, toeristenbureaus en andere betrokkenen.